Nông sản Việt ngày càng mở rộng thị phần

Sau hơn 6 năm thực thi, Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) đã và đang tạo ra những chuyển biến tích cực đối với hoạt động xuất khẩu của Việt Nam vào các thị trường thành viên. Trong bức tranh chung đó, nông nghiệp là một trong những lĩnh vực hưởng lợi rõ nét nhất, với nhiều mặt hàng chủ lực như thủy sản, gạo, trái cây… duy trì đà tăng trưởng và từng bước mở rộng không gian thị trường.

CPTPP hiện bao gồm các quốc gia thành viên là Australia, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore, Vương quốc Anh và Việt Nam. Đáng chú ý, Vương quốc Anh chính thức trở thành thành viên CPTPP, với hiệp định có hiệu lực đối với Việt Nam từ ngày 15/12/2024, qua đó bổ sung thêm một thị trường lớn, giàu tiềm năng cho hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam.

margin: 15px auto;" />

Hiệp định CPTPP mở lối cho nông sản Việt thâm nhập sang các thị trường khó tính. Ảnh minh hoạ

Trong 10 tháng năm 2025, kim ngạch trao đổi thương mại giữa Việt Nam và các nước thành viên CPTPP đạt 102,8 tỷ USD, tăng 20,6% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đạt 58,3 tỷ USD, ghi nhận mức tăng trưởng 26%. Những con số này phản ánh xu hướng mở rộng thương mại rõ nét, cho thấy CPTPP tiếp tục là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy xuất khẩu của Việt Nam trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều biến động.

Tại thị trường Singapore, theo ông Cao Xuân Thắng, Tham tán thương mại, Thương vụ Việt Nam tại Singapore, trong 9 tháng đầu năm 2025, tổng giá trị nhập khẩu gạo từ thế giới của nước này đạt khoảng 347,5 triệu SGD, tăng 3,4% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, gạo Việt Nam tiếp tục khẳng định vị thế khi chiếm thị phần cao trong các nhóm gạo tẻ trắng, gạo thơm xay xát và gạo tróc vỏ.

Hiện nay, Việt Nam duy trì vị trí là nguồn cung gạo lớn thứ ba cho thị trường Singapore, sau Ấn Độ và Thái Lan. Cùng với lợi thế từ Hiệp định CPTPP, việc Việt Nam và Singapore ký thỏa thuận thương mại gạo vào ngày 30/10/2025 được xem là bước tiến mới trong hợp tác kinh tế song phương, đồng thời tạo nền tảng niềm tin cho doanh nghiệp hai nước thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa quan hệ thương mại và đầu tư.

Tại thị trường Australia, đại diện Thương vụ Việt Nam tại Australia cho biết, hàng hóa Việt Nam ngày càng hiện diện rõ nét, đặc biệt là các mặt hàng nông, thủy sản. Trong đó, hạt điều là điểm sáng nổi bật khi chiếm tới 90% tổng lượng hạt điều nhập khẩu của Australia. Bên cạnh đó, hạt tiêu Việt Nam cũng chiếm thị phần gần 30% tại thị trường này.

Đối với nhóm hàng thủy sản, các sản phẩm thế mạnh như tôm, cá tra và hải sản chế biến của Việt Nam đã vươn lên chiếm lĩnh thị phần hàng đầu tại Australia. Đây là kết quả của quá trình đáp ứng tốt các tiêu chuẩn kỹ thuật và yêu cầu về chất lượng, đồng thời tận dụng hiệu quả ưu đãi thuế quan từ CPTPP.

Thương mại Việt Nam - Mexico tăng tốc nhờ Hiệp định CPTPP. Ảnh minh hoạ

Tính chung trong khối CPTPP, kim ngạch xuất khẩu cá tra của Việt Nam trong 10 tháng đầu năm 2025 đạt 305 triệu USD, tăng 36% so với cùng kỳ năm 2024 và chiếm 17% tổng kim ngạch xuất khẩu cá tra của cả nước. Đây là khối thị trường có tỷ trọng lớn và duy trì được sự ổn định về thị phần.

Trong đó, xuất khẩu cá tra sang thị trường Mexico đạt 63 triệu USD, tăng nhẹ 1%; xuất khẩu sang Nhật Bản đạt 39 triệu USD, tăng 14%; trong khi xuất khẩu sang Malaysia tăng mạnh 37% so với cùng kỳ. Những con số này cho thấy xu hướng mở rộng nhu cầu nhập khẩu cá tra trong khu vực CPTPP, đồng thời khẳng định sức cạnh tranh ngày càng cao của sản phẩm Việt Nam.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu cá tra sang khối CPTPP tăng mạnh chủ yếu nhờ hiệu ứng tích cực từ chính sách ưu đãi thuế quan của hiệp định. Mặc dù các thị trường này đặt ra yêu cầu cao về tiêu chuẩn chất lượng và truy xuất nguồn gốc, song nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã đáp ứng tốt, qua đó nâng cao giá trị bình quân của đơn hàng xuất khẩu.

VASEP cũng dự báo, trong năm 2026, nếu tiếp tục tận dụng hiệu quả các ưu đãi thuế quan từ CPTPP, ngành cá tra có nhiều cơ hội phục hồi và tăng trưởng mạnh mẽ hơn nữa.

CPTPP thúc đẩy doanh nghiệp nâng chuẩn chất lượng và truy xuất nguồn gốc

Không chỉ thủy sản, nhiều mặt hàng nông sản khác của Việt Nam cũng ghi nhận tín hiệu tích cực tại các thị trường CPTPP. Đối với thị trường Canada, theo bà Trần Thu Quỳnh, Tham tán thương mại, Thương vụ Việt Nam tại Canada, xuất khẩu của Việt Nam vẫn duy trì tăng trưởng tốt ở hầu hết các mặt hàng nông nghiệp như rau quả, hạt tiêu và cà phê.

Đáng chú ý, sau nhiều tháng sụt giảm liên tục, xuất khẩu hạt điều của Việt Nam sang Canada đã tăng trưởng trở lại kể từ tháng 9/2025. Trong số các nước ASEAN, Canada có xu hướng gia tăng nhập khẩu nhiều nhất từ thị trường Việt Nam, qua đó mở ra cơ hội đáng kể cho doanh nghiệp nông nghiệp trong nước bứt phá tại thị trường này.

Chia sẻ từ góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Đình Tùng, Tổng Giám đốc Công ty Vina T&T Group, cho biết Canada là thị trường có yêu cầu cao về vệ sinh an toàn thực phẩm và kiểm dịch động thực vật. Do đó, để thâm nhập và mở rộng thị phần, doanh nghiệp cần phát triển các dòng sản phẩm đạt chứng nhận chất lượng như Global GAP, HACCP, đồng thời đáp ứng các yêu cầu về tiêu chuẩn Smeta liên quan đến trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp.

CPTPP không chỉ đơn thuần giúp mở cửa thị trường mà còn đặt ra những yêu cầu khắt khe, buộc ngành nông nghiệp Việt Nam phải chuyển mình mạnh mẽ. Ảnh minh họa: TTXVN

Theo ông Nguyễn Đình Tùng, Canada không chỉ là thị trường có nhu cầu đa dạng về hàng hóa mà còn sở hữu sức mua lớn, đồng thời đóng vai trò là cửa ngõ quan trọng để doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận sâu hơn chuỗi cung ứng khu vực Bắc Mỹ. Việc đáp ứng tốt các tiêu chuẩn tại thị trường này sẽ tạo lợi thế lan tỏa cho doanh nghiệp khi mở rộng sang các thị trường CPTPP khác.

Thực tế cho thấy, xuất khẩu nông sản Việt Nam vào thị trường CPTPP đang ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực nhờ sức cạnh tranh của hàng hóa ngày càng được nâng cao, cùng với sự năng động và khả năng đáp ứng tiêu chuẩn tốt hơn của doanh nghiệp nông nghiệp. Các yêu cầu về truy xuất nguồn gốc, chất lượng sản phẩm, chế biến sâu và phát triển thương hiệu đang trở thành những yếu tố then chốt để hàng hóa Việt Nam đứng vững tại các thị trường CPTPP. Đây là áp lực không nhỏ đối với doanh nghiệp, song đồng thời cũng mở ra dư địa tăng trưởng lớn nếu doanh nghiệp nâng cao được năng lực chế biến và hoàn thiện liên kết trong chuỗi cung ứng.

Hiệp định CPTPP tiếp tục được thực thi sâu rộng, việc tận dụng hiệu quả các ưu đãi thuế quan song song với nâng cao tiêu chuẩn chất lượng và truy xuất nguồn gốc sẽ là chìa khóa để nông sản Việt Nam mở rộng hơn nữa không gian xuất khẩu, từng bước khẳng định vị thế tại các thị trường lớn trong khối hiệp định này.

Phương Cúc