Đủ tuổi nghỉ hưu, có được rút bảo hiểm xã hội một lần ngay không?

17/12/2025 - 18:424 phút đọc

(Banker.vn) Quy định mới về bảo hiểm xã hội đang thay đổi đáng kể quyền lựa chọn chế độ hưởng của người lao động khi đến tuổi nghỉ hưu.

Nhiều người lao động khi sắp đến tuổi nghỉ hưu băn khoăn về việc có thể rút bảo hiểm xã hội (BHXH) một lần hay không, đặc biệt trong bối cảnh Luật BHXH năm 2024 chính thức có hiệu lực từ năm 2025. Trường hợp của bà Thúy (sinh năm 1969) là một ví dụ điển hình.

Theo thông tin phản ánh, bà Thúy tham gia BHXH bắt buộc từ tháng 12/2010 đến nay, với tổng thời gian đóng là 14 năm 9 tháng. Đến tháng 1/2026, bà sẽ đủ tuổi nghỉ hưu theo lộ trình quy định. Tuy nhiên, thay vì hưởng lương hưu hằng tháng, bà mong muốn nhận BHXH một lần và đặt câu hỏi liệu có thể lĩnh ngay hay phải chờ sau 1 năm không tham gia BHXH.

margin: 15px auto;" />

Trả lời vấn đề này, Bảo hiểm xã hội tỉnh Đồng Tháp cho biết việc hưởng BHXH một lần được quy định tại điểm đ khoản 1 Điều 70 Luật BHXH năm 2024 và được hướng dẫn chi tiết tại Nghị định số 158/2025/NĐ-CP của Chính phủ. Theo quy định, người lao động có thời gian đóng BHXH trước ngày 1/7/2025, sau 12 tháng không thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc, đồng thời không tham gia BHXH tự nguyện và có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm thì được giải quyết hưởng BHXH một lần.

Đáng chú ý, khoản 2 Điều 14 Nghị định số 158/2025/NĐ-CP nêu rõ trường hợp người lao động vừa đủ điều kiện hưởng BHXH một lần, vừa đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu theo Điều 64 Luật BHXH năm 2024 thì việc giải quyết sẽ căn cứ theo văn bản đề nghị của người lao động.

Đối chiếu với trường hợp cụ thể, BHXH tỉnh Đồng Tháp cho biết đến tháng 1/2026, bà Thúy đủ điều kiện về tuổi nghỉ hưu là 56 tuổi 8 tháng. Nếu bà không có nhu cầu hưởng lương hưu mà đề nghị nhận BHXH một lần, cơ quan BHXH sẽ xem xét giải quyết theo nguyện vọng.

Tuy nhiên, theo quy định hiện hành, bà Thúy vẫn phải đáp ứng điều kiện sau 12 tháng không tham gia BHXH bắt buộc hoặc BHXH tự nguyện thì mới được giải quyết hưởng BHXH một lần. Như vậy, việc rút BHXH một lần không được thực hiện ngay tại thời điểm đủ tuổi nghỉ hưu.

Theo quy định của Luật BHXH năm 2024, khi người lao động đã đủ điều kiện hưởng lương hưu thì về nguyên tắc sẽ không được rút BHXH một lần. Từ năm 2026, điều kiện hưởng lương hưu là đủ tuổi nghỉ hưu và có thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm trở lên. Do đó, người lao động nghỉ việc khi đã đáp ứng đủ hai điều kiện này sẽ không được giải quyết hưởng BHXH một lần, trừ một số trường hợp đặc biệt được pháp luật cho phép.

Luật BHXH năm 2024 cũng quy định một số trường hợp người lao động dù đã đủ điều kiện hưởng lương hưu nhưng vẫn được lựa chọn giữa hưởng lương hưu hằng tháng hoặc nhận BHXH một lần. Theo khoản 6 Điều 70 của Luật này, người lao động là công dân Việt Nam tham gia BHXH bắt buộc được lựa chọn chế độ hưởng nếu ra nước ngoài để định cư, mắc các bệnh hiểm nghèo như ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS hoặc suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và là người khuyết tật đặc biệt nặng.

Đối với người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam tham gia BHXH bắt buộc, pháp luật cũng cho phép lựa chọn chế độ hưởng trong trường hợp mắc bệnh hiểm nghèo, suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên hoặc khi chấm dứt hợp đồng lao động, giấy phép lao động, chứng chỉ hoặc giấy phép hành nghề hết hiệu lực mà không được gia hạn.

Các quy định mới cho thấy xu hướng siết chặt điều kiện hưởng BHXH một lần, đồng thời khuyến khích người lao động duy trì tham gia BHXH để hưởng lương hưu ổn định, lâu dài. Vì vậy, người lao động sắp đến tuổi nghỉ hưu cần cân nhắc kỹ lưỡng các điều kiện pháp lý cũng như quyền lợi của mình trước khi đưa ra quyết định lựa chọn hình thức hưởng phù hợp.