Góp ý, hoàn thiện dự thảo Thông tư thay thế Thông tư 13/2018/TT-NHNN về hệ thống kiểm soát nội bộ

12/12/2025 - 05:186 phút đọc

Cuộc họp có sự tham dự của ông Nguyễn Đức Long, Cục trưởng Cục An toàn hệ thống các tổ chức tín dụng (TCTD); ông Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam. Tham dự họp còn có ban soạn thảo Dự thảo Thông tư thay thế Thông tư 13/2018/TT-NHNN, đại diện CLB Pháp chế Ngân hàng, đại diện các ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Phát biểu tại cuộc họp, ông Nguyễn Đức Long, Cục trưởng Cục An toàn hệ thống các TCTD cho biết, Ngân hàng Nhà nước đang tập trung rà soát và ban hành các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến tỷ lệ an toàn và yêu cầu về quản trị rủi ro.

margin: 15px auto;" />

Ông Nguyễn Đức Long nhấn mạnh, Thông tư thay thế Thông tư số 13/2018/TT-NHNN quy định về hệ thống kiểm soát nội bộ của ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài là văn bản rất quan trọng.

“Thông tư số 13/2018/TT-NHNN được ban hành từ tháng 5/2018 và đến nay đã triển khai được 7 năm. Trong bối cảnh có nhiều thay đổi về hướng dẫn Basel III cũng như từ thực tiễn hoạt động của các ngân hàng thương mại, chúng tôi đã tiến hành rà soát lại Thông tư này”, ông Nguyễn Đức Long thông tin.

Theo đó, dự thảo sửa đổi đã được gửi tới các ngân hàng thương mại để rà soát 2 lần. Lần đầu vào tháng 5/2025, theo hướng sửa đổi, bổ sung một số điều. Tuy nhiên, qua rà soát, nhu cầu áp dụng một số quy định không lớn và có thể tạo thêm gánh nặng tuân thủ. Do vậy, vào tháng 10/2025 vừa qua, Ngân hàng Nhà nước đã tiếp tục gửi dự thảo Thông tư thay thế đến các TCTD để lấy ý kiến.

Ông Nguyễn Đức Long cho biết, ban soạn thảo đã nhận được rất nhiều phản hồi chi tiết. Các cán bộ trong tổ dự thảo cũng đã rà soát kỹ, đồng thời tổ chức một số buổi làm việc trực tiếp với các ngân hàng đăng ký tham gia. Bên cạnh đó, thành lập các đoàn công tác làm việc thực tế tại một số ngân hàng với quy mô và mô hình quản trị khác nhau để lắng nghe và quan sát cách thức triển khai thực tiễn.

Chia sẻ về cách tiếp cận của dự thảo Thông tư, đại diện Ngân hàng Nhà nước cho biết, về nguyên tắc, theo thông lệ quốc tế, công tác quản trị rủi ro trước hết là trách nhiệm của chính các ngân hàng thương mại. Các ngân hàng phải chủ động đảm bảo an toàn cho hoạt động của mình. Trên cơ sở thực tiễn đó, thông lệ các nước là sẽ lựa chọn một bộ tiêu chuẩn chung, sau đó áp dụng thống nhất cho toàn hệ thống.

“Chúng tôi sẽ rà soát theo hướng phù hợp với thông lệ quốc tế. Đồng thời, tiếp tục làm việc với các ngân hàng để xem xét thực tế triển khai, từ đó hoàn thiện quy định, tạo điều kiện cho các ngân hàng chủ động thực hiện. Chúng tôi sẽ không quy định quá chi tiết. Đây cũng là kinh nghiệm trong quá trình xây dựng nhiều quy định trước đây và chúng tôi sẽ cố gắng ban hành hướng dẫn ở mức hợp lý nhất cho các ngân hàng”, ông Nguyễn Đức Long nhấn mạnh.

Tại cuộc họp, đại diện ban soạn thảo dự thảo Thông tư thay thế Thông tư 13/2018/TT-NHNN đã trình bày tóm tắt những điểm mới tại dự thảo.

Phát biểu ý kiến tại cuộc họp, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Nguyễn Quốc Hùng nhận định, việc thay thế Thông tư 13/2018/TT-NHNN là rất cần thiết trong bối cảnh hiện nay, trước những áp lực và rủi ro đối với hệ thống ngân hàng. Việc Ngân hàng Nhà nước ban hành Thông tư trong thời điểm này là phù hợp và Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam hoàn toàn đồng tình.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Quốc Hùng, qua quá trình nghiên cứu và tổng hợp ý kiến của các tổ chức hội viên, cũng như tiếp thu ý kiến từ nhiều bên, vẫn còn có một số vướng mắc cần tháo gỡ và hoàn thiện.

Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Nguyễn Quốc Hùng cho rằng, khi đưa ra quy định quản lý, cần hình dung rõ mô hình quản trị rủi ro của ngân hàng để tránh bị chồng chéo hoặc hiểu sai. Đồng thời, cơ chế trong Thông tư cần nhất quán với quy định pháp luật hiện hành. Bên cạnh đó, do đây là cách tiếp cận mới theo thông lệ các nước, các thuật ngữ và cách diễn đạt cần được làm rõ hơn để các TCTD dễ hiểu và thực hiện.

Ngoài ra, thông tư nên quy định nguyên tắc, còn cụ thể để các ngân hàng tự xây dựng quy định nội bộ phù hợp. Cần tránh áp đặt quá chi tiết, vì sẽ gây khó khăn trong thực tiễn và dễ dẫn đến vi phạm nếu không đáp ứng được đúng mô hình thiết kế trước.

Bà Nguyễn Thị Phương, Chủ nhiệm CLB Pháp chế Ngân hàng, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cho biết, dự thảo Thông tư thay thế 13/2018/TT-NHNN đã thể hiện bước tiến rõ rệt trong việc tiếp cận mô hình quản trị rủi ro hiện đại. Tuy nhiên, bên cạnh những điểm tiến bộ, dự thảo vẫn còn một số vướng mắc cần tiếp tục hoàn thiện để đảm bảo tính thống nhất, nâng cao khả năng triển khai thực tiễn và hạn chế xung đột khi áp dụng trong hệ thống ngân hàng.

Đại diện CLB Pháp chế Ngân hàng đã trình bày các vướng mắc liên quan đến pháp lý và quản trị, mâu thuẫn nội tại về mô hình “ba tuyến phòng thủ”, các vấn đề về cơ cấu tổ chức. Bên cạnh đó là các quy định yêu cầu về hệ thống kiểm soát nội bộ vướng mắc trong thực tiễn hoạt động TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài liên quan đến thẩm quyền ra quyết định rủi ro, quản lý rủi ro mô hình…

Cuộc họp cũng lắng nghe ý kiến từ đại diện các ngân hàng Agribank, BIDV, Vietcombank, VietinBank, MB, Techcombank, ACB, VIB và đại diện các chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Các ý kiến tập trung vào các điểm còn vướng mắc liên quan đến mục đích mô hình, hoạt động quản lý thuê ngoài, hạn mức rủi ro tín dụng, rủi ro danh tiếng, rủi ro công nghệ, phân cấp phân quyền đối với hoạt động bảo hiểm, kiểm soát và phòng ngừa đối với rủi ro phát sinh, mức độ tương đồng của hạn mức tổng thể và khẩu vị rủi ro…

Sau khi lắng nghe các ý kiến từ đại diện Hiệp hội Ngân hàng, CLB Pháp chế Ngân hàng và các tổ chức tín dụng, ông Nguyễn Đức Long cho biết, toàn bộ ý kiến đều sẽ được các bộ phận chuyên môn ghi nhận. Những nội dung cần trao đổi thêm được ban soạn thảo nêu rõ quan điểm để làm rõ cách tiếp cận và mục tiêu xây dựng chính sách. Những nội dung phù hợp sẽ được rà soát và tiếp thu, hoàn thiện trong dự thảo.

“Thông tư là văn bản quy phạm pháp luật, nên cần đưa ra các quy định mang tính khung, áp dụng chung cho mọi TCTD. Chúng tôi sẽ cố gắng lồng ghép các tiêu chuẩn thực tế, xây dựng trên các nguyên tắc cơ bản, tránh đi quá sâu vào chi tiết để không gây vướng mắc khi triển khai. Hiện dự thảo Thông tư đang ở giai đoạn cuối, chúng tôi sẽ tổng hợp và báo cáo lãnh đạo để sớm trình thông qua”, ông Nguyễn Đức Long cho biết.

Tại cuộc họp, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Nguyễn Quốc Hùng đánh giá cao tinh thần cầu thị của ban soạn thảo trong việc tiếp thu ý kiến từ Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam và các TCTD. Đây là văn bản có tác động lớn đến công tác quản trị rủi ro của toàn hệ thống, nhằm bảo đảm các TCTD tuân thủ đúng pháp luật.

“Những nội dung còn vướng mắc, cần làm rõ để hỗ trợ TCTD thực hiện minh bạch, hiệu quả, rất mong Cục An toàn hệ thống các tổ chức tín dụng xem xét điều chỉnh cho phù hợp. Sau buổi làm việc, chúng tôi sẽ rà soát và tổng hợp lại ý kiến một lần nữa để gửi sớm nhất. Đại diện Câu lạc bộ Pháp chế Ngân hàng sẽ tổng hợp các ý kiến chung, sau đó các ngân hàng tiếp tục bổ sung để hoàn thiện hồ sơ góp ý”, ông Nguyễn Quốc Hùng nhấn mạnh.