Khorramshahr - biểu tượng sức mạnh tên lửa tầm xa của Iran

Theo Army Technology, Khorramshahr là tên lửa đạn đạo tầm trung do Iran tự phát triển, được coi là một trong những vũ khí chiến lược quan trọng nhất trong kho tên lửa của nước này. Tên lửa Khorramshahr được đặt tên theo một thành phố của Iran, nơi diễn ra cuộc giao tranh ác liệt, được gọi là trận Khorramshahr trong Chiến tranh Iraq-Iran vào những năm 1980. Tên lửa này cũng được gọi là Khaybar, theo tên một pháo đài bị người Hồi giáo chinh phục vào thế kỷ thứ 7 trong trận Khaybar ở Arab.

margin: 15px auto;" />

Về động cơ, Khorramshahr sử dụng nhiên liệu lỏng, giúp đạt lực đẩy lớn nhưng cũng đặt ra yêu cầu cao về công tác chuẩn bị phóng. Tên lửa có tốc độ bay Mach 8 và có thể mang đầu đạn lớn để tấn công mục tiêu cách xa 2.000 km. Tên lửa dài 13 m, đường kính thân đạn 1,5 m, trọng lượng khoảng 1,9 tấn.

Ở góc độ chiến lược, Khorramshahr không chỉ là vũ khí quân sự đơn thuần mà còn là công cụ răn đe tâm lý của Iran. Với đầu đạn lớn, tầm bắn xa và khả năng vượt phòng thủ, tên lửa này được thiết kế để đánh trúng các mục tiêu có giá trị cao như căn cứ quân sự, trung tâm chỉ huy, cơ sở hạ tầng chiến lược.

Dòng tên lửa Khorramshahr của Iran được phát triển theo một lộ trình tiến hóa rõ ràng, phản ánh sự điều chỉnh từng bước trong tư duy răn đe và tác chiến. Phiên bản đầu tiên, được công bố tháng 9/2017 tại Tehran, là Khorramshahr nguyên bản. Ở giai đoạn này, Iran chủ ý ưu tiên sức công phá, coi mỗi quả tên lửa là một đòn đánh chiến lược nhằm vào các mục tiêu giá trị cao, hơn là đặt nặng yêu cầu về độ chính xác tuyệt đối.

Sau khi ra mắt, Khorramshahr tiếp tục được hoàn thiện thông qua các cấu hình cải tiến không được công bố chính thức, thường được giới phân tích phương Tây gọi là Khorramshahr-2. Trọng tâm của giai đoạn này là cải thiện độ ổn định quỹ đạo, tối ưu hệ thống dẫn đường quán tính và nâng cao khả năng phân tách đầu đạn. Qua đó, chuyển tên lửa từ vai trò mang tính biểu tượng sang năng lực sẵn sàng tác chiến thực tế.

Trên nền tảng đó, Iran được cho là đã nghiên cứu các cấu hình nâng cao hơn của Khorramshahr, đôi khi được nhắc tới với tên gọi Khorramshahr-3. Những cấu hình này tập trung vào khả năng mang nhiều đầu đạn con, nhằm gia tăng khả năng xuyên thủng hệ thống phòng thủ tên lửa và mở rộng hiệu quả tấn công đối với các mục tiêu diện rộng hoặc mục tiêu chiến lược có giá trị cao. Dù chưa được Tehran xác nhận chính thức, hướng phát triển này phản ánh rõ tư duy tấn công bão hòa và thích ứng với môi trường phòng thủ ngày càng dày đặc tại Trung Đông.

Đỉnh cao của quá trình tiến hóa là Khorramshahr-4, được Iran công bố tháng 5/2023 với tên gọi Kheibar. Phiên bản này vẫn giữ nguyên tầm bắn khoảng 2.000 km nhưng được cải tiến toàn diện về chất lượng tác chiến, với thời gian chuẩn bị phóng rút ngắn đáng kể, độ chính xác cao hơn và thiết kế đầu đạn mới giúp tăng khả năng xuyên phá các hệ thống phòng thủ tên lửa hiện đại. Kheibar đánh dấu sự chuyển dịch rõ nét từ triết lý đầu đạn siêu nặng sang cách tiếp cận đầu đạn thông minh, hiệu quả và linh hoạt hơn trong thực chiến.

Mời bạn đọc vào chuyên mục Công nghiệp quốc phòng để xem các tin, bài liên quan.