Làm tốt phong trào bình dân học vụ số: Giải pháp toàn diện bảo đảm an toàn trong các giao dịch ngân hàng số

16/12/2025 - 16:424 phút đọc

Thời gian qua, công tác bảo đảm an toàn trong các giao dịch ngân hàng số gắn với hoạt động phòng chống tội phạm công nghệ cao đã và đang mang lại những kết quả quan trọng và tích cực. Trong đó, cơ chế chính sách và những quy định của pháp luật về thanh toán ngày càng hoàn thiện và chặt chẽ hơn, cùng với các giải pháp công nghệ như áp dụng sinh trắc học, kết nối, sử dụng cơ sở dữ liệu dân cư để đối chiếu, tra soát trong giao dịch thanh toán, chuyển tiền, đảm bảo chính chủ trong giao dịch ngân hàng đã trở thành yếu tố nền tảng, tạo điều kiện mở rộng và phát triển dịch vụ ngân hàng hiện đại, nâng cao chất lượng dịch vụ và đáp ứng tốt nhất yêu cầu thanh toán của người dân, doanh nghiệp và nền kinh tế.

Gắn liền với quá trình này, những giải pháp liên quan: về hướng dẫn sử dụng dịch vụ, về thông tin truyền thông, về trau dồi và phổ cập kiến thức số, về cập nhật thông tin, hình thức lừa đảo để cùng phối hợp phòng ngừa, phòng chống tội phạm công nghệ cao… đã mang lại những hiệu quả thiết thực - trở thành giải pháp hữu hiệu, quan trọng và cần thiết. Ở góc độ quản lý, đây đồng thời cũng là những nội dung, nhiệm vụ thuộc nội hàm của phong trào bình dân học vụ số. Vì vậy, việc làm tốt chương trình này cũng mang lại ý nghĩa to lớn và toàn diện trong bảo đảm an toàn giao dịch ngân hàng số và phòng chống tội phạm lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Thứ nhất, tiếp tục làm tốt công tác thông tin truyền thông về chuyển đổi số, về phát triển dịch vụ ngân hàng và hướng dẫn, tư vấn cho khách hàng, người dân, doanh nghiệp nắm bắt thông tin và sử dụng tốt dịch vụ ngân hàng. Trong quá trình này, đồng thời phổ biến các quy định có liên quan đến vai trò, trách nhiệm của khách hàng trong tuân thủ quy định về mở tài khoản, sử dụng tài khoản, sử dụng dịch vụ ngân hàng công khai minh bạch, vừa đảm bảo mang lại lợi ích tối đa cho khách hàng, vừa đảm bảo trách nhiệm mỗi bên trong giao dịch với ngân hàng. Bài học kinh nghiệm có giá trị thực tế to lớn là khi người dân, khách hàng nắm bắt rõ trách nhiệm và quy định của pháp luật, nắm bắt và sử dụng dịch vụ tốt sẽ góp phần quan trọng bảo đảm an toàn trong giao dịch trực tuyến, giao dịch ngân hàng số và tạo điều kiện tiếp tục mở rộng hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế.

Làm tốt việc này, sẽ không chỉ nâng cao ý thức trách nhiệm trong việc bảo vệ thông tin dữ liệu cá nhân, thông tin tài khoản của khách hàng mà còn tạo thói quen bảo vệ thông tin cá nhân như bảo vệ tài sản của khách hàng, của người dân.

Thứ hai, làm tốt phong trào bình dân học vụ số. Tập trung giải pháp về học tập, về thông tin truyền thông. Trong đó hoạt động thông tin, tuyên truyền và tư vấn - cần trở thành hoạt động thường xuyên, song với cách làm sáng tạo, đúng với tinh thần “bình dân học vụ số“. Quá trình này, đối với các TCTD cần tiếp tiếp tục tập trung 3 nhóm nhiệm vụ lõi: tăng cường các giải pháp công nghệ, giải pháp kỹ thuật để phòng chống tội phạm công nghệ có hiệu quả; tuân thủ nghiêm quy trình, quy định về phát triển sản phẩm dịch vụ thanh toán và làm tốt công tác tư vấn, hướng dẫn và thông tin cho khách hàng sử dụng dịch vụ, với nhiều cách làm hay, sáng tạo cần tiếp tục phát huy và học tập.

Liên quan đến vấn đề này, bài học về triển khai xác thực sinh trắc học; triển khai chi trả quà tết Độc lập vừa qua cần tiếp tục được phát huy, phát triển. Những hoạt động sáng tạo nhỏ song ấn tượng và mang lại hiệu quả lớn như loa thanh toán; như phân luồng thanh toán (theo đặc điểm dịch vụ thanh toán) tại các siêu thị đã và đang mang lại hiệu quả rất lớn không chỉ về tiện ích dịch vụ, hiệu quả kinh tế mà còn là hiệu ứng thông tin truyền thông và thương hiệu ngân hàng.

Thứ ba, thực hiện tốt công tác phối hợp và quán triệt tinh thần “bình dân học vụ số”, tinh thần “toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc” trong lĩnh vực hoạt động ngân hàng, lĩnh vực phát triển ngân hàng số và nền kinh tế số. Ngày nay, nhiều hành vi lừa đảo được nhận diện và phòng ngừa, phòng chống từ xa nhờ nhân viên ngân hàng, khách hàng nắm bắt được thông tin từ cơ quan chức năng, từ sự hỗ trợ của cơ quan công an và sự trao đổi cung cấp thông tin giao dịch đáng ngờ từ cơ quan quản lý. Tất cả sự phối hợp đó và làm tốt công tác bảo đảm an ninh trật tự; công tác thông tin tuyên truyền trong lĩnh vực này, sẽ mang lại lợi ích toàn diện: cho khách hàng; cho tổ chức tín dụng và cho môi trường đầu tư kinh doanh và nền kinh tế, với kết quả chung nhất là mở rộng thanh toán không dùng tiền mặt, phát triển dịch vụ ngân hàng hiện đại và thúc đẩy phát triển nền kinh tế số.

Về mặt chính sách và tổ chức thực hiện, đây là những nội dung thuộc nội hàm nhiệm vụ của phong trào bình dân học vụ số trong lĩnh vực ngân hàng– làm tốt sẽ là những giải pháp toàn diện, thiết thực và hiệu quả để bảo đảm an toàn trong giao dịch ngân hàng số và thúc đẩy phát triển mở rộng hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế số trong thời gian tới.