Ngân hàng bước vào “mùa huy động vốn”
Những tháng cuối năm luôn là giai đoạn cao điểm của nền kinh tế, khi các doanh nghiệp đồng loạt nhập nguyên liệu, tăng tốc sản xuất và hoàn tất đơn hàng xuất khẩu. Dòng vốn tín dụng vì thế trở thành “mạch máu” nuôi dưỡng sản xuất, kinh doanh, giữ nhịp cho tăng trưởng.
Ông Nguyễn Vân, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Công nghiệp hỗ trợ TP. Hà Nội (HANSIBA), cho biết, hiện trên địa bàn có hơn 900 doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ, đa phần quy mô nhỏ, năng lực tài chính hạn chế. “Nhu cầu vốn dịp cuối năm rất lớn, nhất là khi doanh nghiệp phải tăng tốc sản xuất để kịp các đơn hàng. Cộng đồng doanh nghiệp mong ngân hàng tiếp tục mở rộng gói tín dụng ưu đãi để đổi mới công nghệ, nâng cao sức cạnh tranh”, ông nói.
Nắm bắt nhu cầu tín dụng tăng cao, các ngân hàng đang bước vào “mùa huy động vốn” sôi động nhất trong năm. Theo đó, từ đầu tháng 10, hàng loạt ngân hàng như: GPBank, NCB, Vikki Bank, Bac A Bank, VCBNeo, HDBank đã đồng loạt điều chỉnh tăng lãi suất huy động, phổ biến 5,6 - 6,1%/năm cho khoản gửi dưới 1 tỷ đồng. Một số ngân hàng còn cộng thêm 0,2 - 1,5%/năm, tặng quà và quay số trúng thưởng để hút khách. Đơn cử, Vietcombank triển khai chương trình “Tiết kiệm hôm nay - Trúng ngay tiền tỷ” với tổng giá trị giải thưởng 3 tỷ đồng; Vietbank tri ân khách hàng qua chương trình “Tiết kiệm vững vàng, nhận ngàn tài lộc” trị giá 5 tỷ đồng…
Cùng với đó, các tổ chức tín dụng đẩy mạnh phát hành chứng chỉ tiền gửi nhằm đa dạng hóa kênh huy động và tối ưu cơ cấu vốn trung, dài hạn. Nhiều ngân hàng như Sacombank, SHB, BVBank, LPBank... đã phát hành chứng chỉ tiền gửi trực tuyến với mức đầu tư linh hoạt, chỉ từ vài triệu đồng, giúp khách hàng tham gia dễ dàng mà không cần đến quầy.
Tính đến cuối tháng 9/2025, tăng trưởng huy động đạt 9,7%. Ảnh: Duy Minh
Song song kênh dân cư, các ngân hàng còn tích cực thu hút nguồn vốn quốc tế. Nam A Bank mới đây huy động thành công thêm hơn 20 triệu USD từ Công ty Quản lý quỹ Symbiotics Investments SA (Symbiotics), ưu tiên cho các chương trình tín dụng xanh, hỗ trợ doanh nghiệp và người dân đầu tư vào mô hình tiêu dùng thân thiện môi trường như xe điện, nông nghiệp bền vững.
Báo cáo của Ngân hàng Nhà nước, cho thấy, tín dụng toàn hệ thống tính đến cuối tháng 9/2025 tăng trưởng 13,4%, mức tăng trưởng cao nhất so với cùng kỳ của nhiều năm trở lại đây. Trong khi đó, tăng trưởng huy động đạt 9,7%, tạo ra chênh lệch đáng kể so với mức tăng mạnh của tín dụng.
Theo các chuyên gia, tín dụng tăng nhanh hơn huy động khiến áp lực thanh khoản trong hệ thống gia tăng. “Chênh lệch tăng trưởng giữa tín dụng và huy động có thể khiến lãi suất huy động tăng nhẹ trong quý IV, nhất là khi nhu cầu vốn trung và dài hạn gia tăng”, chuyên gia của Chứng khoán KBSV nhận định.
Dù vậy, mặt bằng lãi suất được dự báo vẫn ổn định khi Ngân hàng Nhà nước tiếp tục duy trì chính sách nới lỏng, giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc và bơm thanh khoản trên thị trường mở để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Theo các chuyên gia, mục tiêu của nhà điều hành là giữ lãi suất cho vay ở mức hợp lý, bình quân hiện khoảng 6,5%/năm nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp phục hồi sản xuất và mở rộng đầu tư.
Củng cố sức bền tài chính
Bên cạnh việc tăng huy động, nhiều ngân hàng đang chủ động củng cố nội lực tài chính thông qua tăng vốn điều lệ và phát hành trái phiếu. Đây không chỉ là giải pháp đáp ứng quy định an toàn vốn mà còn là chiến lược dài hạn để giữ vững sức bền tài chính.
Theo Công ty Chứng khoán MB (MBS), trong 9 tháng đầu năm, tổng lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành đạt hơn 429.600 tỷ đồng, tăng 40,7% so với cùng kỳ 2024; riêng nhóm ngân hàng phát hành hơn 306.500 tỷ đồng, chiếm trên 71% toàn thị trường. Riêng 17 ngày đầu tháng 10, các nhà băng tiếp tục phát hành thêm 13.700 tỷ đồng trái phiếu, cho thấy cuộc đua huy động vốn vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
Phó Tổng Giám đốc một ngân hàng thương mại nhận định: “Khi các chuẩn mực an toàn vốn được siết chặt và tín dụng tiếp tục tăng tốc, cuộc đua thanh khoản sẽ ngày càng gay gắt hơn. Đây không chỉ là bài toán ngắn hạn mà là phép thử năng lực điều hành, sức bền tài chính của từng ngân hàng trong môi trường cạnh tranh khốc liệt”.
Đáng chú ý, nhiều ngân hàng đã hoàn tất tăng vốn đáng kể. ABBank được Ngân hàng Nhà nước chấp thuận tăng thêm hơn 3.600 tỷ đồng, nâng vốn điều lệ dự kiến lên gần 14.000 tỷ đồng. Ông Phạm Duy Hiếu, Tổng Giám đốc ABBank, khẳng định đây là bước tiến quan trọng giúp ngân hàng củng cố năng lực tài chính, phát triển sản phẩm mới và đồng hành lâu dài cùng khách hàng.
NCB cũng hoàn tất phát hành 750 triệu cổ phần cho 17 nhà đầu tư trong nước, thu về 7.500 tỷ đồng, nâng vốn điều lệ lên 19.280 tỷ đồng, sớm hơn một năm so với kế hoạch. Tính trong bốn năm (2022 - 2025), NCB đã ba lần tăng vốn liên tiếp, chuyển mình từ nhóm nhỏ lên nhóm ngân hàng có quy mô vốn trung bình lớn.
Kienlongbank tăng vốn từ 3.652 tỷ đồng lên 5.822 tỷ đồng thông qua chia cổ tức bằng cổ phiếu, còn SHB nâng vốn điều lệ lên hơn 45.942 tỷ đồng sau đợt phát hành hơn 528 triệu cổ phiếu trả cổ tức. Các động thái này không chỉ giúp củng cố nền tảng tài chính mà còn tạo dư địa tăng trưởng tín dụng bền vững trong năm tới.
TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, cho rằng: “Các ngân hàng tăng cường huy động tiền gửi, phát hành trái phiếu và nâng vốn chủ sở hữu để đáp ứng tỷ lệ an toàn thanh khoản, chuẩn bị cho mùa tín dụng cao điểm. Dự báo cuối năm, lãi suất huy động sẽ ổn định, có thể tăng nhẹ cục bộ; trong khi lãi suất cho vay duy trì thấp để hỗ trợ tăng trưởng, khiến biên lãi ròng của các tổ chức tín dụng có thể giảm nhẹ”.
Theo ông Lực, hiện tăng trưởng tín dụng đến hết tháng 9 có đến 78% tập trung vào sản xuất, kinh doanh. “Đây là tín hiệu tích cực, song hệ thống ngân hàng vẫn phải cân đối chặt giữa tăng trưởng và an toàn, đặc biệt kiểm soát dòng vốn vào lĩnh vực rủi ro như bất động sản hay chứng khoán”, ông lưu ý.
Các chuyên gia từ MBS dự báo lãi suất huy động có thể tiếp tục tăng nhẹ 0,1 - 0,2%/năm đến cuối năm 2025, do áp lực từ lạm phát và nhu cầu vốn cho vay cuối năm. Tuy nhiên, Ngân hàng Nhà nước được kỳ vọng sẽ can thiệp để giữ ổn định mặt bằng chung, tránh "cuộc đua" quá nóng làm ảnh hưởng đến lãi suất cho vay.
Với xu hướng lãi suất đang tăng để thu hút vốn, người gửi tiền có thể ưu tiên các ngân hàng nhỏ và vừa cung cấp mức lãi suất cao nhất, đặc biệt qua kênh trực tuyến để hưởng thêm ưu đãi. Tuy nhiên, chuyên gia cho rằng, nên cân nhắc yếu tố an toàn. Người gửi tiền không nên chạy theo lãi suất quá cao mà bỏ qua rủi ro, đặc biệt nên theo dõi sát sao và đa dạng hóa danh mục để tối ưu lợi nhuận.