Ông Hoàng Phước Bính – nguyên Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Hồ tiêu Chư Sê đã có cuộc trao đổi với phóng viên Báo Công Thương xung quanh vấn đề này.
“Vua xuất khẩu” nhưng vẫn nhập khẩu hồ tiêu
- Theo số liệu Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam, nhập khẩu hồ tiêu tháng 4 của Việt Nam tiếp tục tăng và tiệm cận mức kỷ lục năm 2021, đâu là nguyên nhân thưa ông?
Ông Hoàng Phước Bính: Theo số liệu sơ bộ của Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam (VPSA), tháng 4/2025 Việt Nam đã nhập khẩu 5.688 tấn hồ tiêu các loại, gồm tiêu đen là 5.209 tấn và tiêu trắng là 479 tấn, tổng kim ngạch nhập khẩu đạt 36,7 triệu USD. So với tháng trước, lượng nhập khẩu tăng 15,1% và kim ngạch tăng 27,2%. Đáng chú ý, lượng nhập khẩu trong tháng này cũng gần bằng mức kỷ lục nhập khẩu cao nhất từ trước tới nay vào tháng 5/2021 là 5.747 tấn.
 |
| Tháng 4/2025 Việt Nam đã nhập khẩu 5.688 tấn hồ tiêu các loại gần bằng mức kỷ lục nhập khẩu cao nhất từ trước tới nay vào tháng 5/2021 là 5.747 tấn. |
Về nguồn cung, Brazil tiếp tục là quốc gia cung cấp chủ yếu hồ tiêu cho Việt Nam chiếm 66,7% tổng lượng nhập khẩu với 3.792 tấn, tăng 23,9% so với tháng trước. Tiếp theo là Campuchia đạt 1.171 tấn, tăng 127,8%.
Lũy kế 4 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đã nhập khẩu 15.374 tấn hồ tiêu các loại, trong đó tiêu đen đạt 11.750 tấn và tiêu trắng đạt 3.624 tấn, với tổng kim ngạch nhập khẩu đạt 88,3 triệu USD, so với cùng kỳ năm 2024 lượng nhập khẩu tăng 25,3%, trong khi kim ngạch tăng tới 104,8%. Trong 4 tháng đầu năm, Việt Nam chủ yếu nhập khẩu hồ tiêu từ Brazil đạt 8.155 tấn, tăng 33,1%; Indonesia đạt 4.288 tấn, tăng 207,8% và Campuchia đạt 1.906 tấn, giảm 49,3%.
Một số ý kiến cho rằng, đây là điều khác lạ bởi Việt Nam hiện là quốc gia xuất khẩu hồ tiêu số 1 thế giới, chiếm 50% trong tổng sản lượng toàn cầu. Nhưng hàng năm Việt Nam vẫn phải nhập thêm một số lượng lớn từ các nước Đông Nam Á và Brazil.
Tuy nhiên, đây là một việc hết sức bình thường trong hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp trong cơ chế thị trường. Các doanh nghiệp của Việt Nam chủ yếu nhập hồ tiêu để chế biến xuất khẩu. Đây cũng là nguyên nhân giúp ngành xuất khẩu hạt tiêu Việt Nam giữ vững “ngôi vị” xuất khẩu.
Hồ tiêu nhập khẩu cũng chủ yếu từ các nước trong vùng nguyên liệu. Tuy nhiên, so sánh về chất lượng, hồ tiêu Brazil chất lượng không ngon bằng hồ tiêu Việt Nam nhưng có mức giá thấp hơn. Các đơn vị nhập khẩu sẽ phối trộn với hồ tiêu Việt và xuất khẩu. Tại các nước khác, họ cũng sẽ mua tiêu Việt Nam và Brazil về phối trộn trước khi đưa đến tay người tiêu dùng.
- Việc phối trộn này có ảnh hưởng đến thương hiệu hồ tiêu Việt Nam không, thưa ông?
Ông Hoàng Phước Bính: Thị trường là câu chuyện dài. Hiện hồ tiêu Việt Nam vẫn chủ yếu là xuất thô, tại các hàng trong các siêu thị nước ngoài, khó có thể tìm được lọ hồ tiêu hay gói hồ tiêu với thương hiệu “made in Viet Nam”.
Trong một hội nghị về hồ tiêu, tôi có gặp chuyên gia người Hà Lan và được chia sẻ: “Hồ tiêu Việt Nam chi phối 60% thị phần toàn cầu, tuy nhiên, ông có đi tìm tại các siêu thị ở châu Âu thì không thấy hồ tiêu ghi thương hiệu Việt Nam”. Với các sản phẩm cuối cùng đưa đến tay người tiêu dùng, hồ tiêu Việt Nam vẫn đang chưa có tên tuổi.
Dự báo, trong trung và dài hạn giá hồ tiêu sẽ tăng
- Trở lại với Trung Quốc, hiện thị trường đã nhập nhiều hồ tiêu của Việt Nam chưa, thưa ông?
Ông Hoàng Phước Bính: Thị trường này có nhập nhưng chưa nhiều. Họ chỉ nhập vừa đủ cho tiêu dùng trước mắt. Nguyên nhân do nhiều yếu tố liên quan đến vấn đề kinh tế Trung Quốc, thủ tục xuất nhập khẩu và họ có chủ trương mua cầm chừng nhằm kìm giá hồ tiêu.
 |
| Ông Hoàng Phước Bính - nguyên Phó Chủ tịch thường trực kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Hồ tiêu Chư Sê (Gia Lai) |
Tuy nhiên, theo thông tin tôi mới nhận được, hiện giá hồ tiêu tại thị trường Trung Quốc đang cao hơn giá hồ tiêu Việt Nam đâu đó khoảng hơn 20.000 - 30.000/kg. Điều này chứng tỏ nhu cầu tới đây của Trung Quốc buộc họ phải nhập khẩu.
- Ông có dự báo gì cho giá hồ tiêu thời gian tới?
Ông Hoàng Phước Bính: Nhu cầu tại các thị trường tăng mua sẽ đẩy giá hồ tiêu trong nước và xuất khẩu tăng. Tính đến hết tháng 4/2025, tổng kim ngạch xuất khẩu hồ tiêu đạt 510,6 triệu USD, so với cùng kỳ năm 2024 lượng xuất khẩu giảm 10,6%, tuy nhiên kim ngạch xuất khẩu tăng đến 45%. Lượng xuất khẩu giảm không phải do nhu cầu thị trường giảm mà do các doanh nghiệp mua nguyên liệu không dễ.
Năm nay, hồ tiêu mất mùa, lượng giảm nhiều. Giá hồ tiêu trong nước chưa đạt kỳ vọng của người nông dân nên họ cũng hạn chế bán ra. Doanh nghiệp mua ở mức giá thấp được chừng nào hay chừng đó. Lượng tiêu mua vào họ cũng giữ lại chứ chưa xuất bán. Doanh nghiệp cũng đợi khi không mua được nữa mà nhu cầu cần phải có để xuất khẩu thì họ vẫn phải mua với mức giá tăng. Đây là vấn đề của cơ chế thị trường.
Mặc dù giá hồ tiêu năm nay vẫn tăng so với năm ngoái, nhưng việc tái canh cây trồng này không diễn ra mạnh tại các tỉnh do không còn đất mới hoặc người nông dân trồng những cây có giá trị kinh tế cao hơn, nên diện tích sẽ khó tăng trong năm 2025. Từ nay đến cuối năm, cung cầu vẫn là yếu tố quan trọng nhất. Thị trường toàn cầu vẫn đang thiếu hụt nguồn cung, điều này sẽ hỗ trợ giá hồ tiêu tăng trở lại trong trung và dài hạn.
Xin cám ơn ông!
| Việt Nam hiện là nước sản xuất hồ tiêu lớn nhất thế giới với 40% sản lượng và 60% thị phần, nhiều sản phẩm phong phú như tiêu đen, tiêu xanh, tiêu trắng, tiêu bột, tiêu ngâm dấm… xuất khẩu sang hơn 110 quốc gia và vùng lãnh thổ. |