Tiếp tục Kỳ họp thứ 10, sáng 20/11, Quốc hội họp phiên toàn thể ở hội trường cho ý kiến vào dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.

Bảo đảm minh bạch, công bằng khi giao thẩm quyền điều chuyển nhân sự giáo dục cho Sở Giáo dục và Đào tạo

Quan tâm đến nội dung về tuyển dụng và điều chuyển giáo viên các cấp học phổ thông, đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn TP Hà Nội) nêu rõ, để có một nhà trường tốt thì yếu tố mang tính quyết định là phải có được đội ngũ giáo viên tốt, tâm huyết về nghề, yêu nghề, đặc biệt là phải coi trọng danh dự nghề nghiệp. Vì vậy, khâu quan trọng nhất trong tuyển dụng là thi tuyển phải làm sao tạo một sân chơi lớn để tất cả những người mong muốn trở thành giáo viên cùng có cơ hội đua tài.

Theo đại biểu, nếu Sở Giáo dục và Đào tạo đứng ra tổ chức một cuộc thi chung cho tất cả các trường cần tuyển dụng giáo viên trong toàn tỉnh thì sẽ có một thước đo chung cho tất cả các ứng cử viên; cơ quan quản lý sẽ loại ngay những ứng viên không đáp ứng yêu cầu làm giáo viên cho bất cứ trường nào trong tỉnh.

Đồng thời, dựa vào kết quả thi tuyển đó, các trường, các xã chỉ việc lựa đủ số lượng giáo viên cần tuyển dựa trên điểm của những ứng viên đăng ký từ cao xuống thấp; giáo viên không được tuyển vào trường này, có thể đăng ký sang trường khác bằng chính kết quả thi chung đó, giúp tăng số lượng đăng ký để các trường lựa chọn và tăng cơ hội tuyển dụng cho ứng viên.

Ngược lại, nếu giao cho từng trường, từng xã tự tổ chức thi tuyển thì số đề thi, số hội đồng thi sẽ nhân lên tương ứng, không chỉ gây tốn kém, lãng phí, mà điều lo ngại hơn là chất lượng đề thi giữa các trường không đồng đều, dẫn đến chất lượng giáo viên tuyển dụng cũng không đều, có khi người kém thì lại trúng vào trường này, nhưng người giỏi lại trượt trường khác.

Từ phân tích nêu trên, đại biểu Hoàng Văn Cường đề nghị giao cho Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức thi tuyển chung cho tất cả các trường trong toàn tỉnh, như vậy sẽ bảo đảm hiệu quả, công bằng và giúp cho ứng viên lựa chọn minh bạch hơn.

Ngoài ra, đại biểu cũng kiến nghị giao cho Sở Giáo dục và Đào tạo quyền được tuyển dụng và điều động giáo viên giữa các trường trên cùng địa bàn để khắc phục tình trạng: cùng trong một tỉnh nhưng có trường thừa, trường thiếu giáo viên.

"Trong bối cảnh giảm mức sinh nhanh và di cư diễn ra mạnh mẽ như hiện nay, có thể có những trường năm nay tuyển thêm giáo viên cho đủ với số học sinh nhưng một vài năm sau, mức sinh thấp, di cư cao, số học sinh có thể giảm đi, dẫn đến thừa giáo viên. Trong khi trường khác, nhiều người di cư đến số học sinh sẽ tăng nhanh nên thiếu giáo viên. Khi đó, cần phải có cơ quan có đủ thẩm quyền điều động giáo viên từ trường thừa sang trường thiếu", đại biểu nêu quan điểm.

Cũng nhất trí với việc phân cấp và giao thẩm quyền tuyển dụng, điều động, thuyên chuyển nhân sự giáo dục cho Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo, tuy nhiên, đại biểu Phạm Hùng Thắng (Đoàn Ninh Bình) đề nghị cần có quy định cụ thể để bảo đảm tính công khai, minh bạch, công bằng.

"Đặc biệt, cần quy định rõ về sự phối hợp giữa Sở Giáo dục và Đào tạo với chính quyền địa phương cấp xã (nơi có nhân sự chuyển đi và nơi tiếp nhận) để tránh nguy cơ lạm dụng quyền lực, tiêu cực và các vướng mắc trong quá trình triển khai", đại biểu lưu ý.

Quy định phụ cấp ưu đãi nghề cho nhà giáo phù hợp với chủ trương của Đảng

Một nội dung nữa trong dự thảo Nghị quyết được đại biểu quan tâm cho ý kiến là quy định phụ cấp ưu đãi nghề nghiệp cho nhà giáo: 70% đối với giáo viên mầm non và phổ thông; 30% đối với nhân viên và 100% đối với giáo viên vùng đặc biệt khó khăn.

Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, chính sách này thể hiện rất rõ sự nhất quán trong chủ trương, đường lối của Đảng và pháp luật của Quốc hội đã ban hành, như Luật Nhà giáo đã quy định: "Lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp".

Đại biểu đoàn Hà Nội cho biết, nghề dạy học là một nghề rất đặc biệt và có những yêu cầu với người làm thầy phải đặc biệt gìn giữ bản thân, thanh danh để làm gương cho người học. Những người làm nghề khác nếu lương không đủ sống thì có thể làm thêm rất nhiều nghề để kiếm thêm thu nhập, nhưng nhà giáo thì không thể như thế. Có một số công việc, người khác làm được nhưng nhà giáo thì không được phép làm. Thậm chí ngay làm thêm đúng nghề là dạy thêm cũng không phải muốn dạy thêm thế nào cũng được.

"Việc có chế độ phụ cấp cao hơn, sẽ giúp giáo viên có thu nhập tốt hơn, đặc biệt sẽ ý thức được trách nhiệm của mình với xã hội và người học cao hơn, sẽ dồn toàn tâm toàn ý chăm lo cho việc dạy và học của học trò. Tăng chế độ đãi ngộ đối với giáo viên chỉ là một phần đầu tư nhỏ cho một người, nhưng mang lại hưởng lợi cho hàng trăm người học, do vậy vậy mang lại hiệu quả xã hội rất cao", đại biểu Hoàng Văn Cường nhấn mạnh.

Đồng tình quy định về chính sách đãi ngộ đối với nhân lực ngành giáo dục, song qua đối chiếu, đại biểu Phạm Hùng Thắng (Đoàn Ninh Bình) cho biết dự thảo Nghị quyết về y tế quy định phụ cấp 100% cho nhân viên y tế tại trạm y tế xã ở cả vùng khó khăn và vùng đặc biệt khó khăn. Trong khi đó, dự thảo Nghị quyết về giáo dục chỉ dành mức 100% cho giáo viên ở vùng đặc biệt khó khăn. Giáo viên ở vùng khó khăn sẽ không được hưởng mức này.

Cho rằng quy định như vậy là chưa tương xứng và chưa thể hiện tính vượt trội, đại biểu đề nghị mở rộng đối tượng giáo viên mầm non, phổ thông công lập đang công tác tại vùng có điều kiện kinh tế-xã hội khó khăn cũng được hưởng mức phụ cấp ưu đãi tương xứng, có thể không phải 100% nhưng phải cao hơn mức 70% để tránh thiệt thòi.

Ngoài ra, theo đại biểu, mức phụ cấp 30% cho nhân viên được áp dụng ở tất cả các vùng, không có sự khác biệt giữa vùng phát triển, vùng khó khăn và vùng đặc biệt khó khăn, như vậy là chưa hợp lý. Đại biểu đề nghị nghiên cứu để có quy định phụ cấp cao hơn cho nhân viên công tác ở các vùng khó khăn và đặc biệt khó khăn.