Pin xe điện thuần túy và PHEV xuống cấp thế nào khi vận hành thực tế?
Người dùng PHEV, xe điện được khuyên kiểm tra dung lượng pin trước khi mua xe cũ và duy trì mức sạc 20–80% để hạn chế lão hóa.
Pin xe điện lai PHEV xuống cấp ra sao?
Một nghiên cứu quy mô lớn của ADAC – câu lạc bộ xe hơi lớn nhất Đức vừa hé lộ những khác biệt đáng chú ý về mức độ xuống cấp pin trên các dòng xe hybrid cắm sạc (PHEV). Kết quả cho thấy trong khi Mercedes-Benz duy trì chất lượng pin ổn định theo thời gian, một số thương hiệu khác như Mitsubishi hay Ford lại cho thấy tốc độ lão hóa nhanh hơn, đặc biệt trong những giai đoạn đầu sử dụng.

Cũng giống như xe điện thuần (BEV), pin trên xe PHEV sẽ giảm dần khả năng giữ điện sau nhiều năm vận hành. Đây là yếu tố quan trọng vì chi phí thay pin rất cao, thậm chí lên đến hàng chục nghìn USD. Đối với người mua xe cũ, việc pin xuống cấp nhanh có thể khiến chiếc xe mất giá hoặc không còn hiệu quả vận hành như thiết kế ban đầu.
ADAC đã thu thập dữ liệu từ khoảng 28.000 xe PHEV và nhận thấy thói quen sử dụng chế độ điện (EV mode) có tác động đến tốc độ suy giảm pin, nhưng mức độ ảnh hưởng khác nhau giữa từng hãng xe. Với Mercedes-Benz, dung lượng pin giảm dần theo thời gian nhưng ít bị ảnh hưởng bởi việc sử dụng nhiều hay ít EV mode. Ở quãng đường 200.000 km, xe vẫn giữ được gần 90% dung lượng pin ban đầu, được xem là mức tốt.
BMW cũng cho thấy mức độ xuống cấp ổn định nhưng chịu tác động rõ rệt hơn từ thói quen sử dụng. Những xe hiếm khi chạy EV vẫn giữ được hơn 90% công suất sau 200.000 km, trong khi xe chạy EV nhiều chỉ còn khoảng 77%. Nhóm xe sử dụng EV ở mức trung bình duy trì khoảng 85%. Dù vậy, ADAC ghi nhận dữ liệu của BMW có nhiều giá trị ngoại lệ hơn so với các thương hiệu khác.
Các mẫu PHEV của Volvo và Volkswagen có xu hướng suy giảm bình thường, tức tốc độ lão hóa không bất thường ngay cả khi tỷ lệ dùng EV mode cao. Trung bình, sau 200.000 km, người dùng vẫn còn trên 85% dung lượng pin. Điều này cho thấy hai thương hiệu duy trì độ ổn định của pin tương đối tốt trong thời gian dài.
Mitsubishi và Ford gây lo ngại
Trái ngược với nhóm thương hiệu có hiệu suất pin ổn định, hai hãng Mitsubishi và Ford lại cho thấy mức độ xuống cấp đáng chú ý ngay từ giai đoạn đầu sử dụng. Theo ADAC, nhiều mẫu PHEV của Ford mất khoảng 10% dung lượng pin trước khi đạt 25.000 km, đặc biệt ở những xe thường xuyên chạy chế độ EV. Do thiếu dữ liệu ở những xe chạy quãng đường lớn hơn, việc đánh giá mức độ lão hóa lâu dài của Ford khó chính xác hơn.

Mitsubishi là trường hợp kém tích cực nhất trong toàn bộ nghiên cứu. Dữ liệu cho thấy pin của hãng này lão hóa mạnh ngay cả khi xe mới chạy quãng đường thấp. Ở mức 100.000 km, những xe ít chạy EV cũng mất hơn 20% dung lượng; con số này tăng lên hơn 25% ở 200.000 km. Với những xe thường xuyên chạy EV mode, mức xuống cấp lên đến hơn 30%. ADAC đánh giá đây là mức giảm khá lớn so với mặt bằng chung của thị trường PHEV.
Từ kết quả nghiên cứu, ADAC đưa ra bộ khuyến nghị cho người mua xe PHEV cũ, trong đó mức dung lượng pin được xem là chấp nhận được theo quãng đường:
92% tại 50.000 km ;
88% tại 100.000 km;
84% tại 150.000 km ;
80% tại 200.000 km.
Bên cạnh đó, để kéo dài tuổi thọ pin, người dùng được khuyến cáo duy trì mức sạc trong khoảng 20–80%, hạn chế việc xả cạn hoặc sạc đầy 100% thường xuyên. Ở các mẫu PHEV hiếm hoi có sạc nhanh DC, việc lạm dụng sạc nhanh cũng có thể khiến pin lão hóa nhanh hơn. Ngoài ra, đỗ xe ngoài trời nóng hoặc để xe cạn pin trong thời gian dài cũng ảnh hưởng đến tuổi thọ pin.
Trong trường hợp người dùng dự định chạy PHEV chủ yếu ở chế độ điện, ADAC cho rằng nên cân nhắc chọn xe điện thuần để đạt hiệu quả kinh tế tốt hơn. Với những người không có điều kiện sạc thường xuyên, hybrid không cắm sạc (HEV) là lựa chọn phù hợp hơn. Sử dụng PHEV mà không sạc sẽ khiến xe tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn so với xe xăng thông thường.
Pin PHEV vẫn còn nằm trong thời hạn bảo hành của nhiều hãng, có thể chuyển nhượng khi mua xe cũ. Ví dụ: Toyota bảo hành pin 10 năm hoặc 150.000 dặm, trong khi BMW, Hyundai và Ford áp dụng mức 8 năm hoặc 100.000 dặm.