Sầu riêng tươi không phải ký lại Nghị định thư

Trung Quốc tự động gia hạn Nghị định thư xuất khẩu sầu riêng tươi

Theo số liệu của Cục Hải quan (Bộ Tài chính), xuất khẩu sầu riêng 4 tháng đầu năm 2025 chỉ đạt 51.860 tấn, tương ứng trị giá 183,5 triệu USD, giảm 53% về lượng và 61% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái; giá xuất khẩu bình quân của sầu riêng giảm 16%, xuống còn 3.538 USD/tấn.

Năm 2024, xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam đạt 3,2 tỷ USD. Ảnh: Lan Anh

Nguyên nhân chủ yếu là do kim ngạch xuất khẩu sang Trung Quốc, thị trường tiêu thụ sầu riêng lớn nhất của Việt Nam giảm mạnh. 4 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu sầu riêng sang thị trường này đạt 105,7 triệu USD, giảm 75,5% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tại cuộc thông tin báo chí thường kỳ tháng 5/2025 do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức sáng 3/6, tại Hà Nội, vấn đề xuất khẩu sầu riêng giảm sâu và giải pháp nào để ngành hàng này lấy lại đà tăng trưởng là một trong những nội dung được các phóng viên đặt câu hỏi cho lãnh đạo bộ.

Về việc này, ông Phùng Đức Tiến - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho hay, vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Công điện số 71/CĐ-TTg về một số nhiệm vụ thúc đẩy sản xuất và xuất khẩu sầu riêng bền vững.

Theo đó, để chủ động ứng phó với những khó khăn, nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và đảm bảo sản xuất, xuất khẩu sầu riêng ổn định, bền vững, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường tập trung chỉ đạo sản xuất sầu riêng theo Đề án phát triển cây ăn quả chủ lực đến năm 2025 và 2030, bảo đảm cung cầu, đáp ứng tiêu chuẩn của thị trường tiêu dùng nội địa và xuất khẩu. Tích cực thực hiện đàm phán mở cửa các thị trường khác cho sản phẩm sầu riêng của Việt Nam.

Đồng thời, rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định về quản lý, sử dụng mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói, bảo đảm công khai, minh bạch, khả thi, thống nhất, phù hợp với thông lệ quốc tế và điều kiện thực tiễn của Việt Nam; hướng dẫn quy trình sản xuất sầu riêng an toàn, bền vững (hoàn thành trong quý III/2025)...

Ngay sau chỉ thị, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã chủ trì hội nghị “Phát triển ngành hàng sầu riêng bền vững” với chủ đề “Hành động quyết liệt để phát triển bền vững ngành hàng tỷ đô” tại Tây Nguyên nhằm quán triệt chỉ đạo, mục tiêu, giải pháp.

Đồng thời, từ ngày 27-29/5/2025, Đoàn công tác của Bộ Nông nghiệp và Môi trường do Bộ trưởng Đỗ Đức Duy làm trưởng đoàn đã sang làm việc với Tổng cục Hải quan Trung Quốc nhằm trao đổi và phối hợp tháo gỡ những khó khăn trong xuất khẩu nông, thủy sản của Việt Nam sang Trung Quốc, đặc biệt là mặt hàng sầu riêng và phối hợp chuẩn bị các giải pháp nhằm đảm bảo thông suốt các hoạt động xuất, nhập khẩu cho vụ vải thiều sắp tới.

Kết quả cho thấy rất tích cực, chỉ trong tháng 5/2025, Việt Nam đã xuất khẩu được lô sầu riêng đông lạnh đầu tiên sang thị trường Trung Quốc, cùng với đó là hàng trăm tấn sầu riêng tươi.

Đáng chú ý, ngày 21/5, Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) đã chính thức cập nhật 829 mã số vùng trồng và 131 mã số cơ sở đóng gói sầu riêng của Việt Nam. Như vậy, lũy kế đến ngày 21/5, Việt Nam có 1.396 mã số vùng trồng sầu riêng và 188 mã số cơ sở đóng gói (đã trừ đi các mã số bị thu hồi) được xuất khẩu chính ngạch vào thị trường Trung Quốc.

“Việc này thể hiện sự tin tưởng từ phía bạn vào các biện pháp kiểm soát rủi ro của Việt Nam đối với ngành hàng này. Tổng cục Hải quan Trung Quốc tiếp tục cho phép xuất khẩu sầu riêng Việt Nam sang Trung Quốc, không áp biện pháp tạm dừng, không yêu cầu đàm phán lại và cho phép tự động gia hạn Nghị định thư”, ông Phùng Đức Tiến chia sẻ.

Chuẩn bị sẵn sàng đầu ra cho mùa sầu riêng chính vụ

Sầu riêng là một trong những mặt hàng nông sản tăng trưởng ấn tượng nhất trong thập kỷ qua. Diện tích trồng sầu riêng đã tăng gần 6 lần, lên gần 180.000ha, với sản lượng khoảng 1,5 triệu tấn.

Năm 2024, xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam đạt 3,2 tỷ USD. Đây cũng là mặt hàng gắn chặt với người nông dân, do đó, việc phát triển ngành hàng sầu riêng một cách bền vững, ổn định và hiệu quả là nhiệm vụ hàng đầu đang được Bộ đẩy mạnh triển khai thực hiện. Theo đó, thứ nhất, Bộ sẽ rà soát loại quy trình canh tác, kiểm tra đất, nước, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật; tiếp tục đẩy mạnh công tác chọn tạo giống.

Thứ hai, kiểm tra đánh giá cơ sở đóng gói, mã số vùng trồng, chỉ đạo thực hiện nghiêm việc này gắn với chuyển đổi số để truy xuất nguồn gốc.

Thứ ba, xây dựng 5 giải pháp giảm thiểu nguy cơ nhiễm cadimi trong đất.

Thứ tư, rà soát lại phân bón nhập khẩu.

Thứ năm, rà soát lại văn bản quy phạm pháp luật, đảm bảo đồng bộ theo chuỗi an toàn dịch bệnh; đồng thời đi sâu vào quản lý chất lượng, năng suất, truy xuất nguồn gốc, an toàn thực phẩm.

Thứ sáu, tăng cường hợp tác với Tổng cục Hải quan Trung Quốc trong công tác kiểm dịch thực vật sầu riêng xuất khẩu.

Thứ bảy, củng cố, tăng cường hệ thống phòng thí nghiệm, bố trí đủ tại các địa bàn, đặc biệt khu vực Tây Nguyên.

Thứ tám, củng cố, tăng cường cán bộ hỗ trợ người dân, doanh nghiệp tại cửa khẩu; tránh tình trạng vào thời điểm thu hoạch rộ, hàng phải mang ra biên giới phải chờ xuất khẩu.

Thứ 9, tập trung giải quyết căn bản về vấn đề chất lượng sầu riêng.

“Bộ đặt mục tiêu duy trì đà tăng trưởng, thúc đẩy xuất khẩu, giải quyết dịch bệnh và đảm bảo chất lượng. Do đó, cần sự phối hợp các cơ quan trong Bộ phải rất chặt chẽ. Với 9 giải pháp này, Bộ tin tưởng tăng trưởng xuất khẩu sầu riêng sẽ đạt được mục tiêu đề ra”, ông Phùng Đức Tiến nói.