Tây Ninh: “Mắt xích chiến lược” trong kết nối vùng và giao thương Campuchia

GRDP 9 tháng dẫn đầu khu vực Đông Nam Bộ

Báo cáo tình hình thực hiện Nghị quyết Tỉnh ủy Tây Ninh năm 2025 cho thấy, trong 9 tháng đầu năm, mặc dù gặp nhiều khó khăn sau quá trình hợp nhất tỉnh và sắp xếp đơn vị hành chính, song toàn tỉnh đã đạt nhiều kết quả quan trọng, toàn diện trên các lĩnh vực. Nổi bật là tốc độ tăng trưởng GRDP 9 tháng đầu năm ước đạt 9,52%, dẫn đầu khu vực Đông Nam Bộ, xếp thứ 8 cả nước; thu ngân sách vượt dự toán năm, đạt 104,3%, tăng 35,4% so cùng kỳ.

Tây Ninh cũng đặt mục tiêu đến năm 2030 trở thành nền kinh tế năng động, bền vững, giữ vai trò “mắt xích chiến lược” kết nối Đông Nam Bộ với Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) và giao thương Campuchia, nâng tốc độ tăng trưởng GRDP từ khoảng 9% lên 10,5%/năm.

Theo Sở Công Thương Tây Ninh, vai trò “cửa ngõ” chiến lược của tỉnh được thể hiện với đường biên giới dài gần 369 km tiếp giáp ba tỉnh của Campuchia và hệ thống 21 cửa khẩu.

Những con số ấn tượng về kim ngạch thương mại trong 9 tháng năm 2025 cũng cho thấy, kim ngạch xuất khẩu đạt 12,951 tỷ USD, tăng 8,69%; Kim ngạch nhập khẩu đạt 9,907 tỷ USD, tăng 14,94% so với cùng kỳ năm 2024.

Chỉ tính riêng tháng 9/2025, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 2,286 tỷ USD, trong đó xuất khẩu 1,308 tỷ USD (tăng 4,06%), nhập khẩu 0,978 tỷ USD (tăng 7,95% so với cùng kỳ).

Trong đó, các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của tỉnh gồm dệt may, giày dép, cao su, linh kiện điện tử, nông sản chế biến, đồ gỗ, với các thị trường trọng điểm như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và EU.

Ngược lại, hàng nhập khẩu chủ yếu là nguyên liệu, linh kiện, máy móc, thiết bị phục vụ sản xuất công nghiệp và nông nghiệp công nghệ cao.

Hàng hóa Tây Ninh hiện đã có mặt tại hơn 130 quốc gia và vùng lãnh thổ, với trên 2.000 doanh nghiệp xuất nhập khẩu đang hoạt động.

Từ đầu năm đến nay, tỉnh cũng đã thành lập mới hơn 3.200 doanh nghiệp, tăng hơn gấp rưỡi so với cùng kỳ, với tổng vốn đăng ký hơn 22.000 tỷ đồng. Trong đó, thu hút FDI tăng mạnh với 157 dự án mới, tổng vốn đăng ký hơn 815 triệu USD. Lũy kế đến nay, Tây Ninh có gần 32.000 doanh nghiệp và 1.928 dự án FDI với tổng vốn trên 24,3 tỷ USD.

Đẩy mạnh phát triển thương mại biên giới

Theo ông Bùi Quang Hưng - Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương), khu vực các tỉnh phía Nam Việt Nam, trong đó có Tây Ninh, với cơ sở hạ tầng giao thương và tiềm năng hàng hóa phong phú, đang đóng vai trò cầu nối quan trọng thúc đẩy hợp tác thương mại song phương giữa Việt Nam và Campuchia.

Tuy nhiên, công tác xúc tiến thương mại giữa Việt Nam và Campuchia hiện còn đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức: Hạ tầng giao thông, hệ thống kho bãi, logistics tại một số cửa khẩu chưa đồng bộ, làm ảnh hưởng đến năng lực lưu thông hàng hóa và gia tăng chi phí vận chuyển…

Để giải quyết vấn đề này, tỉnh Tây Ninh đã đưa ra tầm nhìn đến năm 2030 với định hướng phát triển mạnh mẽ các Khu kinh tế cửa khẩu trọng điểm như Mộc Bài (quy hoạch 21.284 ha) và Xa Mát (dự kiến 34.890 ha). Quy hoạch 14 trung tâm logistics với tổng diện tích 1.288 ha. Trọng tâm là phát triển “logistics xanh” và “e-logistics” nhằm giảm tải chi phí, tối ưu hóa chuỗi cung ứng...

Đặc biệt, mới đây, UBND tỉnh Tây Ninh đã công bố Đồ án Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài, tỉnh Tây Ninh đến năm 2045 - đặt nền tảng pháp lý vững chắc để biến Mộc Bài thành một trung tâm kinh tế biên giới hiện đại, năng động và bền vững, có tầm cạnh tranh quốc tế.

Theo quy hoạch, khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài có tổng diện tích tự nhiên khoảng 21.284 ha, gồm địa giới hành chính của các xã Bến Cầu, Phước Chỉ và một phần xã Long Thuận. Mục tiêu đến năm 2045 là phát triển Mộc Bài trở thành một vùng động lực mới, một cực tăng trưởng kinh tế có tầm cạnh tranh với khu vực và quốc tế - được định hướng là đầu mối giao thương trọng yếu của vùng Đông Nam Bộ, là trung tâm dịch vụ cửa khẩu đa chức năng, gồm cảng trung chuyển container quốc tế, dịch vụ logistics, trung tâm tài chính, thương mại và dịch vụ biên giới đất liền hiện đại.

Trong các nhiệm vụ trọng tâm 3 tháng cuối năm, UBND tỉnh Tây Ninh yêu cầu Sở Công Thương Tây Ninh chủ trì tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch đẩy mạnh phát triển thương mại biên giới, tăng cường xuất khẩu hàng hóa sang thị trường Campuchia. Tổ chức chuỗi sự kiện ngành công thương các tỉnh, thành phố khu vực phía Nam năm 2025.

Xây dựng Kế hoạch thực hiện phát triển thương mại biên giới tỉnh từ năm 2026, định hướng đến năm 2030 gắn với đảm bảo quốc phòng an ninh trên địa bàn tỉnh đến năm 2030. Triển khai Kế hoạch tổ chức phiên chợ thanh toán không dùng tiền mặt (dự kiến tháng 11/2025). Hỗ trợ phát huy hiệu quả hoạt động của Cảng Quốc tế Long An để phát triển dịch vụ cảng, logistics.

Theo UBND tỉnh Tây Ninh, tỉnh đang chú trọng mở rộng hợp tác kinh tế đối ngoại, đa dạng hóa thị trường xuất nhập khẩu và nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Nhiều chương trình xúc tiến đầu tư, hội nghị kết nối thương mại quốc tế được tổ chức tại Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Úc, qua đó giúp doanh nghiệp địa phương tiếp cận thị trường mới, ký kết nhiều hợp đồng thương mại có giá trị.

Hoạt động logistics, kho bãi, vận chuyển hàng hóa tại cửa khẩu Mộc Bài, Xa Mát, Tân Nam được đầu tư nâng cấp, tạo thuận lợi cho luồng hàng xuất nhập, giảm chi phí vận chuyển, thời gian thông quan.

Công tác chuyển đổi số trong lĩnh vực hải quan cũng được triển khai mạnh, ứng dụng hệ thống khai báo điện tử, thanh toán trực tuyến, góp phần giảm thủ tục và chi phí cho doanh nghiệp.