Bước tiến của công nghệ chiến trường hiện đại

Tại triển lãm quốc phòng DSEI 2025 ở London, tập đoàn MBDA giới thiệu tên lửa Akeron MBT 120, mẫu đạn dẫn đường thông minh được thiết kế đặc biệt để phóng từ nòng pháo 120mm của các xe tăng chiến đấu chủ lực (MBT) theo tiêu chuẩn NATO. Đây không chỉ là một quả đạn thông thường mà là một hệ thống tích hợp công nghệ cao, hướng đến mục tiêu tăng khả năng tấn công mà vẫn bảo toàn vị trí ẩn nấp của xe tăng.

Khác với các loại đạn bắn trực tiếp, Akeron MBT 120 hoạt động ở chế độ ngoài tầm nhìn (NLOS – Non-Line Of Sight). Tên lửa có thể nhận tọa độ mục tiêu từ máy bay không người lái, trạm quan sát tiền phương hoặc trung tâm chỉ huy sau đó tự động bay theo quỹ đạo vòng cung, đánh úp từ trên cao (top-attack).

MBDA cho biết thiết kế này giúp xe tăng “bắn rồi ẩn”, tận dụng địa hình che chắn, giảm thiểu nguy cơ bị phản công. Công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) và cảm biến hồng ngoại được tích hợp cho phép tên lửa nhận diện, theo dõi và điều chỉnh quỹ đạo trong khi bay, đảm bảo khả năng trúng đích cao ngay cả khi mục tiêu di chuyển hoặc trong môi trường có nhiễu điện tử.

Hệ thống dẫn đường “bắn và quên” (fire-and-forget) giúp kíp xe không cần duy trì chiếu laser hay điều khiển thủ công, nhờ đầu dò hồng ngoại thụ động kết hợp cảm biến điện quang. Với cơ chế này, Akeron có thể tự bay theo quỹ đạo leo cao, rồi lao xuống từ trên với tốc độ Mach 1–1,5 (1.235–1.845 km/h), tấn công thẳng vào phần giáp mỏng trên nóc xe tăng đối phương.

Kích thước nhỏ gọn, tích hợp linh hoạt

Để phóng được từ nòng pháo 120mm, Akeron MBT 120 sử dụng động cơ rocket tăng tốc thấp và nhiên liệu khói thấp, vừa đảm bảo độ an toàn cho nòng súng, vừa giữ kín vị trí bắn. Đầu nổ dạng nổ lõm (shaped charge) được tối ưu hóa cho kiểu tấn công top-attack, có thể xuyên thủng lớp giáp trên cùng của các xe tăng hiện đại.

Ưu điểm lớn khác nằm ở khả năng tích hợp. Akeron MBT 120 không yêu cầu thay đổi lớn trong hệ thống điều khiển hỏa lực của xe tăng. Chỉ cần một mô-đun lập trình nhỏ, tương tự như cơ chế của đạn lập trình Rheinmetall DM11 là có thể nạp và lưu trữ như đạn thông thường.

Với đường kính 120mm, chiều dài 984mm và trọng lượng chỉ 20kg, tên lửa này tương thích với tiêu chuẩn STANAG 4385 nghĩa là có thể sử dụng trên các dòng Leopard 2 (Đức), Challenger 3 (Anh) và thậm chí M1 Abrams (Mỹ) sau vài điều chỉnh nhỏ.

Tầm bắn của Akeron MBT 120 linh hoạt từ 1–5 km, vượt trội so với đạn động năng (APFSDS) vốn chỉ hiệu quả dưới 3 km trong địa hình mở. Trong khi đó, chế độ tấn công NLOS giúp tên lửa tránh được radar mặt đất và khó bị hệ thống phòng vệ chủ động (APS) đánh chặn. MBDA cho biết Akeron có thể vượt qua lớp bảo vệ APS bằng cách bắn theo loạt hoặc phối hợp với các nền tảng không người lái.

Một điểm cộng đáng kể khác là thiết kế ITAR-free, tức không chịu ràng buộc bởi quy định xuất khẩu của Mỹ, giúp các quốc gia NATO dễ dàng tiếp cận và triển khai. Việc sản xuất hàng loạt dự kiến bắt đầu trong hai năm tới với chi phí thấp hơn đáng kể so với các loại tên lửa dẫn đường thế hệ cũ, mở ra cơ hội phổ cập công nghệ “tên lửa trong nòng pháo” cho các đội xe tăng hiện đại.