Nhu cầu tăng mạnh nhưng nguồn điện trở thành rào cản lớn
Báo cáo mới nhất từ đơn vị cung cấp dịch vụ bất động sản công nghiệp Savills cho thấy tốc độ tăng trưởng công suất trung tâm dữ liệu tại khu vực châu Âu, Trung Đông và châu Phi trong năm 2025 đang có dấu hiệu chậm lại, dù nhu cầu vẫn tiếp tục bùng nổ.
Nguyên nhân chính không nằm ở sự sụt giảm nhu cầu của thị trường, mà đến từ tình trạng thiếu hụt nguồn điện sẵn có, yếu tố đang khiến hàng loạt dự án phải trì hoãn tiến độ.
Nhiều trung tâm dữ liệu trên thế giới gặp tình trạng thiếu điện
Kể từ đầu năm đến nay, chỉ khoảng 850 megawatt (MW) công suất điện mới được bổ sung vào hệ thống trung tâm dữ liệu của khu vực, thấp hơn 11% so với cùng kỳ năm 2024. Trong khi đó, tổng công suất trung tâm dữ liệu đang hoạt động vẫn tăng 12%, đạt 11.400 MW so với mức 10.140 MW cách đây một năm.
Theo Savills, tập đoàn cung cấp dịch vụ bất động sản toàn cầu, sự sụt giảm của lượng công suất mới được đưa vào vận hành không phản ánh sự suy yếu của thị trường, mà chủ yếu xuất phát từ những giới hạn kéo dài trong nguồn cung năng lượng. Tình trạng này đang khiến nhiều dự án trung tâm dữ liệu phải tạm dừng hoặc lùi tiến độ hoàn thành.
Savills cho rằng, trong bối cảnh các thành phố lớn ở châu Âu và Trung Đông phải đối mặt với áp lực cung ứng điện, việc phân bổ năng lượng cho các trung tâm dữ liệu mới trở thành một thách thức đáng kể. Việc xây dựng và vận hành một trung tâm dữ liệu đòi hỏi lượng điện năng rất lớn, không chỉ để duy trì hoạt động của các máy chủ, mà còn để vận hành hệ thống làm mát, điều hòa không khí và hạ tầng hỗ trợ.
Công suất điện, được đo bằng megawatt, là thước đo then chốt để đánh giá quy mô của trung tâm dữ liệu. Con số này phản ánh khả năng cung cấp điện tối đa cho toàn bộ hệ thống máy chủ, thiết bị mạng và hệ thống kiểm soát nhiệt độ. Do đó, việc thiếu hụt nguồn điện trực tiếp tác động đến năng lực mở rộng và tiến độ triển khai của toàn ngành.
Báo cáo của Savills cũng lưu ý rằng sự mất cân đối giữa nhu cầu tăng mạnh và nguồn cung điện hạn chế đang ngày càng rõ rệt. Các doanh nghiệp công nghệ, nhà đầu tư và chính phủ đều đang đặt cược lớn vào hạ tầng trung tâm dữ liệu, coi đây là nền tảng cho sự phát triển của trí tuệ nhân tạo sinh tạo (generative AI), điện toán đám mây và các dịch vụ kỹ thuật số khác.
Từ khi ChatGPT ra mắt vào cuối năm 2022, nhu cầu toàn cầu đối với trung tâm dữ liệu đã tăng vọt. Các nhà đầu tư và cơ quan quản lý tin rằng AI sinh tạo sẽ tạo ra một cuộc cách mạng về cách con người làm việc và sinh hoạt, đòi hỏi một hạ tầng điện toán mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Điều này kéo theo nhu cầu về điện năng cho các trung tâm dữ liệu tăng nhanh chóng, trong khi khả năng đáp ứng của lưới điện quốc gia vẫn còn hạn chế ở nhiều khu vực.
Cầu vẫn vượt cung, công suất cho thuê đạt 91%
Mặc dù tốc độ mở rộng công suất mới chậm lại, Savills cho biết nhu cầu sử dụng trung tâm dữ liệu tại khu vực châu Phi vẫn đang ở mức rất cao. Tính đến quý III năm 2025, 91% tổng công suất trung tâm dữ liệu trong khu vực đã được cho thuê, tăng so với 87% của cùng kỳ năm 2022. Con số này thể hiện sự ổn định của thị trường và khẳng định rằng nhu cầu cơ bản đối với hạ tầng kỹ thuật số vẫn duy trì ở mức mạnh mẽ.
Một chỉ số quan trọng khác được Savills đề cập là lượng công suất thực tế được đưa vào khai thác. Trong năm 2025, chỉ tiêu này giảm xuống 845 MW, tương đương một nửa so với lượng công suất được cho thuê trong năm 2024. Tuy nhiên, số liệu này vẫn bao gồm cả các hợp đồng thuê trước (pre-lets), tức những thỏa thuận đã được ký kết cho các trung tâm dữ liệu sẽ đi vào hoạt động trong tương lai.
Điều đáng chú ý là, dù lượng công suất mới chưa nhiều, tổng công suất điện đã ký hợp đồng, bao gồm cả công suất đang hoạt động và công suất trong tương lai, vẫn tăng 12% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 14.500 MW. Đây được xem là minh chứng rõ ràng cho nhu cầu dài hạn đang gia tăng mạnh mẽ trên toàn khu vực.
Savills nhận định, các nhà đầu tư vẫn đang đặt niềm tin lớn vào triển vọng của lĩnh vực trung tâm dữ liệu, đặc biệt trong bối cảnh AI, điện toán biên (edge computing) và các mô hình dữ liệu lớn tiếp tục phát triển. Tuy nhiên, việc mở rộng quy mô hạ tầng không thể tách rời khỏi bài toán năng lượng, yếu tố quyết định tính bền vững của chuỗi cung ứng kỹ thuật số.
Báo cáo cũng chỉ ra rằng sự tăng trưởng công suất trung tâm dữ liệu đã đạt đến mức kỷ lục trong giai đoạn 2022 - 2024, khiến nhiều quốc gia phải xem xét lại chiến lược phân bổ năng lượng. Ở nhiều khu vực, lưới điện công cộng đang chịu áp lực lớn, không chỉ từ các trung tâm dữ liệu mà còn từ các ngành công nghiệp sử dụng điện cao như sản xuất pin, bán dẫn và năng lượng tái tạo.
Các chính phủ và nhà vận hành lưới điện đang tìm cách cân bằng giữa nhu cầu phát triển hạ tầng số và khả năng cung cấp năng lượng. Một số dự án thậm chí buộc phải chuyển hướng sang các địa điểm có khả năng cung ứng điện tốt hơn hoặc áp dụng mô hình hợp tác công tư để bảo đảm nguồn cấp điện ổn định.
Savills cho rằng tình trạng chậm lại trong việc triển khai các dự án mới chỉ mang tính tạm thời và phản ánh những khó khăn thực tế trong khâu cung ứng điện. Nhu cầu thị trường vẫn tiếp tục tăng, được thúc đẩy bởi làn sóng chuyển đổi số và sự lan tỏa mạnh mẽ của công nghệ AI.
Triển vọng trung hạn của thị trường trung tâm dữ liệu tại châu Âu, Trung Đông và châu Phi vẫn được đánh giá là tích cực. Khi các vấn đề về nguồn điện được giải quyết, công suất mới nhiều khả năng sẽ tăng trở lại để đáp ứng nhu cầu đang mở rộng. Trong thời gian tới, các doanh nghiệp và cơ quan quản lý sẽ cần phối hợp chặt chẽ nhằm đảm bảo sự cân bằng giữa phát triển hạ tầng kỹ thuật số và quản lý năng lượng bền vững.
Báo cáo của Savills khép lại bằng nhận định rằng “thị trường trung tâm dữ liệu vẫn đang trong giai đoạn phát triển mạnh, nhưng tốc độ tăng trưởng công suất mới phụ thuộc ngày càng nhiều vào khả năng mở rộng nguồn điện”. Đây là bài toán mà các nhà đầu tư và các chính phủ trong khu vực cần giải quyết nếu muốn duy trì đà tăng trưởng của nền kinh tế số trong những năm tới.