TikTok Shop tăng phí có 'xoá sổ' được hàng giả, hàng nhái?

Khi “chiến lược giá rẻ” vô tình tiếp tay cho hàng giả, hàng nhái

Việc TikTok Shop điều chỉnh tăng hàng loạt loại phí từ ngày 27/10/2025, bao gồm phí giao dịch, phí hoa hồng và phí xử lý đơn hàng đang khiến giới bán hàng trực tuyến “dậy sóng”. Tuy nhiên, đằng sau làn sóng phản ứng ấy, nhiều chuyên gia cho rằng, đây có thể là một bước đi cần thiết để dọn “rác” trên sàn, đặc biệt là vấn nạn hàng giả, hàng nhái vốn đang len lỏi khắp nền tảng này.

Theo chuyên gia kinh tế - PGS.TS Nguyễn Thường Lạng, nếu người bán nhỏ lẻ không có khả năng hòa vốn hoặc làm việc không nghiêm túc, hàng hóa của họ trôi nổi với mức giá rất rẻ. Hàng chất lượng tốt không bao giờ có giá rẻ, nó phải có một mức giá chấp nhận được. Việc tăng phí là cách để loại bỏ dần hàng chất lượng kém, hàng hóa thấp cấp trên sàn.

Theo ông Nguyễn Thường Lạng, nguyên nhân sâu xa khiến hàng giả, hàng nhái có "đất sống" chính là “chiến lược giá thấp” mà các sàn thương mại điện tử, trong đó có TikTok Shop từng áp dụng. Cuộc đua “đốt tiền”, khuyến mãi sâu, miễn phí vận chuyển từng giúp lượng người dùng tăng nhanh chóng, nhưng cũng "mở toang cánh cửa" cho hàng kém chất lượng tràn vào.

“Khi khách hàng phàn nàn về chất lượng, đó là tín hiệu buộc sàn phải điều chỉnh. Việc tăng phí chính là để lấy lại uy tín, đồng thời tuân thủ pháp luật Việt Nam trong việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng”, ông nhấn mạnh.

Thực tế, theo thống kê của Bộ Công Thương, trong năm 2024, gần 40% phản ánh vi phạm thương mại điện tử liên quan đến chất lượng hàng hóa, trong đó TikTok Shop chiếm tỷ lệ không nhỏ. Các mặt hàng bị tố cáo phổ biến nhất gồm mỹ phẩm, thời trang, thực phẩm chức năng là những nhóm dễ bị làm giả, làm nhái và bán tràn lan với giá “rẻ không tưởng”.

Chị Nguyễn Phương Thảo, chủ một gian hàng hạt healthy trên TikTok Shop chia sẻ thực tế: “Trước đây, nhiều người bán cạnh tranh bằng cách hạ giá cực thấp, bán hàng không rõ nguồn gốc. Tôi bán hàng chính hãng thì gần như không cạnh tranh nổi vì phí nền tảng thấp khiến hàng giả có lợi thế. Bây giờ, khi tăng phí, người làm ăn nghiêm túc như tôi lại thấy nhẹ nhõm hơn, vì ít nhất, sàn bắt đầu siết lại, không còn ai ‘bán phá giá’ bằng hàng kém chất lượng nữa”.

Theo chị Thảo, tuy chi phí vận hành tăng khiến lợi nhuận giảm nhẹ, nhưng “môi trường kinh doanh trong sạch hơn về lâu dài lại tốt cho người bán chân chính”.

Tăng phí để thị trường “chấn chỉnh”

Không ít người lo ngại rằng, việc tăng phí sẽ khiến người bán nhỏ lẻ “chết chìm” trong áp lực chi phí. Song theo giới chuyên gia, đây là “bước thanh lọc cần thiết” để tách bạch người kinh doanh tử tế với những kẻ “làm ăn chụp giật”.

PGS.TS Nguyễn Thường Lạng phân tích, nếu người bán nhỏ lẻ không có khả năng hòa vốn hoặc làm việc không nghiêm túc, họ sẽ tự bị đào thải. “Việc tăng phí khiến người làm ăn hời hợt, hàng trôi nổi không thể tồn tại được. Đây là cách để xử lý những người không tuân thủ đạo đức kinh doanh”, vị chuyên gia kinh tế nhấn mạnh.

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Văn Khôn, Giám đốc Công ty TNHH Dược liệu Tâm Tâm An (TTA Pharma) - đơn vị chuyên phân phối thực phẩm và hàng tiêu dùng trên TikTok Shop cho rằng, chi phí tăng chắc chắn gây khó trong ngắn hạn, nhưng về dài hạn, đây là tín hiệu tích cực. 

“Khi sàn siết quản lý, lọc bớt hàng nhái, doanh nghiệp uy tín sẽ có cơ hội phát triển. Người tiêu dùng cũng yên tâm mua hàng thật, còn chúng tôi không phải ‘chịu trận’ vì mất lòng tin chung”, ông Nguyễn Văn Khôn nhìn nhận.

Theo chị Phương Thảo, với cơ chế mới, TikTok Shop đang buộc người bán phải tuân thủ quy trình rõ ràng hơn, xác minh nguồn gốc sản phẩm, chứng minh thương hiệu và chịu trách nhiệm pháp lý nếu xảy ra vi phạm. “Trước kia, gần như ai cũng có thể mở gian hàng chỉ sau vài phút. Giờ thì khác rồi. Muốn tồn tại, phải chuyên nghiệp và tuân thủ quy định”, chị Thảo nói.

Việc tăng phí, theo các chuyên gia, cũng giúp TikTok Shop tuân thủ chặt chẽ hơn Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, đồng thời nâng chuẩn quản lý tương đương các sàn lớn như Shopee, Lazada hay Tiki. Khi “luật chơi” được siết chặt, người bán buộc phải đầu tư vào chất lượng sản phẩm, dịch vụ hậu mãi và uy tín thương hiệu thay vì chạy theo lợi nhuận ngắn hạn.

PGS.TS Nguyễn Thường Lạng nhấn mạnh: “Thị trường chắc chắn sẽ được chấn chỉnh để có kỷ luật, quy luật và đặc biệt là tuân thủ pháp luật, chú trọng cả người tiêu dùng, nhà sản xuất và nhà phân phối. Những doanh nghiệp có thương hiệu tốt, làm ăn bài bản sẽ không bị ảnh hưởng lớn bởi việc tăng phí”.

Từ thực tế này, nhiều chuyên gia cho rằng, TikTok Shop đang bước vào giai đoạn “trưởng thành”, giống như quá trình các sàn thương mại điện tử khác từng trải qua. Khi nền tảng đủ lớn, vấn đề không còn tăng trưởng bằng mọi giá, mà là phát triển bền vững, gắn với niềm tin người tiêu dùng và chất lượng hàng hóa.

TikTok Shop tăng phí không chỉ là bài toán kinh doanh, mà còn là phép thử đạo đức thị trường. Việc này có thể khiến một bộ phận người bán nhỏ rút lui, nhưng đồng thời mở ra cơ hội cho một môi trường thương mại điện tử lành mạnh, nơi “giá rẻ” không còn là tấm vé hợp pháp cho hàng giả, hàng nhái và uy tín, chất lượng mới là tiêu chí tồn tại bền vững.