Vì sao ngân hàng vẫn là kênh dẫn vốn chủ lực của nền kinh tế?

07/11/2025 - 06:323 phút đọc

(Banker.vn) Các chuyên gia nhận định ngân hàng tiếp tục là kênh dẫn vốn quan trọng, đóng vai trò then chốt trong mục tiêu tăng trưởng GDP 10% mỗi năm của Việt Nam.

Tín dụng cần tăng bình quân 15% mỗi năm để hỗ trợ tăng trưởng

Tại Diễn đàn Đầu tư Việt Nam 2026 (Vietnam Investment Forum - VIF 2026) với chủ đề “Thị trường tài chính – Trụ cột và động lực tăng trưởng Việt Nam”, các chuyên gia cho rằng hệ thống ngân hàng vẫn giữ vai trò trung tâm trong cung ứng vốn cho nền kinh tế.

margin: 15px auto;" />

PGS.TS Nguyễn Hữu Huân, Thành viên Tổ Tham mưu thành lập Trung tâm Tài chính Quốc tế TP. Hồ Chí Minh, cho biết để đạt mức tăng trưởng GDP 10% mỗi năm từ 2026 và duy trì đến năm 2045, Việt Nam cần một lượng vốn rất lớn. Theo ông, nền kinh tế Việt Nam hiện vận hành theo mô hình bank-based system – tức tăng trưởng chủ yếu dựa vào hệ thống ngân hàng. Tỷ lệ dư nợ tín dụng trên GDP đã vượt 130%, thể hiện vai trò chi phối của ngân hàng trong hệ thống tài chính.

Theo TS. Nguyễn Tú Anh, Giám đốc Nghiên cứu Chính sách Trường Đại học VinUni, trong 15 năm tới, ngân hàng vẫn là kênh dẫn vốn chủ đạo của nền kinh tế. Ông nhận định bản chất ngân hàng là tổ chức chuyên môn hóa trong thu thập thông tin, xử lý và quản lý rủi ro; nhờ đó chi phí vốn ngày càng thấp và khả năng tiếp cận khách hàng được mở rộng. Trong khi đó, thị trường vốn vẫn tiềm ẩn rủi ro lớn khi nhà đầu tư phải tự đánh giá và kiểm soát rủi ro trong điều kiện khung pháp lý còn đang hoàn thiện.

Từ giả định tăng trưởng GDP thực 10% và lạm phát khoảng 3%, TS. Nguyễn Tú Anh tính toán tăng trưởng danh nghĩa sẽ đạt 13%. Để đạt mức này, tín dụng cần tăng nhanh hơn GDP danh nghĩa khoảng 2 điểm phần trăm, tương đương 15%#năm trong giai đoạn 2025–2030. Khi đó, quy mô dư nợ toàn nền kinh tế có thể tăng gấp đôi sau 5 năm, từ khoảng 17,5 triệu tỷ đồng cuối năm 2025 lên 35–37 triệu tỷ đồng vào năm 2030.

Ngân hàng số hóa mạnh mẽ, lan tỏa hiệu quả sang khu vực tư nhân

Ông Quản Trọng Thành, Giám đốc Khối Phân tích Maybank Securities Vietnam, cho rằng dư địa tín dụng của Việt Nam vẫn còn lớn, đặc biệt trong lĩnh vực cho vay sản xuất và doanh nghiệp. Theo ông, tỷ lệ cho vay doanh nghiệp trên GDP hiện dưới 80%, ở mức lành mạnh và còn nhiều không gian phát triển.

Để đạt mục tiêu tăng trưởng 10% mỗi năm, tổng nhu cầu vốn đầu tư giai đoạn 2025–2030 được ước tính khoảng 1.400 tỷ USD, tương đương 280 tỷ USD mỗi năm. Trong đó, vốn FDI chỉ chiếm 24–30 tỷ USD, phần còn lại hơn 250 tỷ USD phải đến từ khu vực trong nước. Chính phủ đang khuyến khích doanh nghiệp tư nhân tham gia đầu tư hạ tầng, năng lượng – những lĩnh vực được dự báo sẽ là động lực tăng trưởng tín dụng chủ yếu trong những năm tới.

Song song với vai trò cung ứng vốn, hệ thống ngân hàng đang đẩy mạnh chuyển đổi số trong cả hoạt động nội bộ và cung cấp dịch vụ. Nhiều ngân hàng như ACB, MB đã hỗ trợ hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ chuẩn hóa sổ sách, dữ liệu tài chính. Những dữ liệu này là đầu vào quan trọng cho hệ thống big data và trí tuệ nhân tạo (AI) trong xây dựng mô hình đánh giá tín nhiệm, giúp mở rộng khả năng tiếp cận vốn cho khu vực tư nhân.

PGS.TS Nguyễn Hữu Huân nhận định ngân hàng không chỉ là kênh dẫn vốn chủ lực mà còn là lực lượng tiên phong trong đổi mới sáng tạo. Việc triển khai ngân hàng mở (open banking) và các nền tảng API chia sẻ đang giúp các định chế tài chính và doanh nghiệp dễ dàng kết nối dịch vụ, góp phần nâng cao năng suất và hiệu quả của nền kinh tế.