Vương quốc dầu mỏ âm thầm xây đế chế AI từ nguồn năng lượng giá rẻ
Ẩn sau tấm màn dầu mỏ, Ả Rập Xê Út đang âm thầm kiến tạo một đế chế AI, nơi năng lượng giá rẻ trở thành vũ khí chiến lược trong cuộc đua toàn cầu.
Tham vọng của các ông trùm dầu mỏ
Ả Rập Xê Út đang thực hiện một cú chuyển dịch chiến lược, dùng nguồn tài nguyên dầu mỏ khổng lồ để đặt cược vào tham vọng thống trị lĩnh vực trí tuệ nhân tạo.

Vũ khí chính của họ là Humain, một công ty nội địa được hậu thuẫn bởi quỹ đầu tư quốc gia (PIF) trị giá gần 1.000 tỷ USD, với mục tiêu xây dựng một hệ sinh thái AI toàn diện.
Đây một công ty nội địa với mục tiêu xây dựng một hệ thống trung tâm dữ liệu, năng lực đám mây, mô hình ngôn ngữ lớn và ứng dụng. Thái tử Mohammad bin Salman đã công bố dự án Humain vào tháng 5.
Tại sự kiện Sáng kiến Đầu tư Tương lai (FII) diễn ra tuần này, quy mô, tham vọng và nguồn lực dồi dào đằng sau dự án đã được làm rõ hơn. Giám đốc điều hành Humain, Tareq Amin, đang đặt mục tiêu đưa Ả Rập Xê Út trở thành thị trường AI lớn thứ ba thế giới, chỉ sau Mỹ và Trung Quốc.
Lợi thế từ nguồn cung năng lượng
Đây là một tham vọng táo bạo, nhưng ông Amin lập luận rằng lợi thế cạnh tranh cốt lõi của Ả Rập Xê Út nằm ở nguồn năng lượng dồi dào và giá rẻ, có thể đáp ứng nhu cầu tính toán dường như vô tận của AI.
Ông chia sẻ với CNN: "Hãy nhìn vào mạng lưới năng lượng tuyệt vời của đất nước này. Một công ty như Humain không cần xây dựng các trạm biến áp và cung cấp điện cho một trung tâm dữ liệu. Điều đó có nghĩa là tôi đã tiết kiệm được 18 tháng thời gian."
Humain có kế hoạch xây dựng tới 6 trung tâm dữ liệu AI trên khắp cả nước vào năm 2034, với một danh sách các đối tác AI hàng đầu, bao gồm Nvidia, AMD, Amazon Web Services (AWS), Qualcomm và Cisco. Mới đây, Humain cũng đã công bố một thỏa thuận trị giá 3 tỷ đô la với gã khổng lồ cổ phần tư nhân Blackstone để xây dựng các trung tâm dữ liệu tại Vương quốc Anh.
Bên cạnh phần cứng, công ty cũng đã công khai ra mắt Humain One, một hệ điều hành hỗ trợ AI. Khác biệt với các hệ thống như Windows hay iOS, người dùng có thể nói hoặc nhập liệu để yêu cầu máy tính thực hiện các tác vụ, thay vì nhấp vào các biểu tượng truyền thống.
Bản thân Humain cũng đã sử dụng hệ thống AI nội bộ để vận hành phần lớn các bộ phận nhân sự, tài chính, pháp lý và CNTT. Ông Amin tiết lộ rằng hiện tại, bộ phận tính lương của công ty chỉ còn một nhân viên, phần còn lại đều do các "nhân viên AI" xử lý.
Động thái thúc đẩy AI này trở nên cấp bách hơn khi Ả Rập Xê Út đang bước vào giai đoạn cuối của kế hoạch Tầm nhìn 2030 và phải đối mặt với những trở ngại từ giá dầu giảm và sự chậm trễ của các siêu dự án như Neom.
Nước này cũng đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt từ Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) láng giềng, nơi có gã khổng lồ AI là G42.
UAE gần đây đã đạt được thỏa thuận mang tính bước ngoặt với chính quyền Trump để xây dựng Stargate UAE, một siêu dự án trung tâm dữ liệu trị giá 500 tỷ USD, với sự trợ giúp của OpenAI, Oracle, Nvidia và Cisco.