Bước tiến mới trong công nghệ xe điện hai chiều

Hãng khởi nghiệp Mỹ Rivian đang đặt dấu mốc mới trong ngành xe điện với mẫu SUV cỡ trung Rivian R2, dự kiến có giá khởi điểm 45.000 USD (gần 1,2 tỷ đồng). Điểm đặc biệt của mẫu xe này không chỉ nằm ở hiệu suất vận hành hay thiết kế mà ở mô-đun điều khiển quản lý năng lượng hai chiều (bidirectional power module) – công nghệ cho phép xe không chỉ nhận điện mà còn phát điện ngược trở lại cho ngôi nhà.

Công nghệ này, được gọi là Vehicle-to-Home (V2H), biến chiếc R2 thành một “trạm phát điện di động”. Khi kết nối với bảng điện chính của ngôi nhà, R2 có thể cung cấp điện cho toàn bộ hệ thống, duy trì sinh hoạt trong trường hợp mất điện lưới. Đáng chú ý, chủ sở hữu còn có thể tận dụng pin của xe để tối ưu chi phí năng lượng – sạc pin vào giờ thấp điểm, sau đó dùng nguồn điện này trong giờ cao điểm khi giá điện tăng cao.

Theo Rivian, Mô-đun Điều khiển Quản lý Năng lượng mới là một cụm điện tử tích hợp nhiều chức năng, đặt ngay phía sau bộ pin. Hệ thống này bao gồm bộ sạc hai chiều, có thể chuyển đổi linh hoạt giữa dòng điện xoay chiều (AC) và dòng điện một chiều (DC). Khi sạc xe, năng lượng từ lưới điện được biến đổi từ AC sang DC. Khi cấp điện ngược lại cho ngôi nhà, hệ thống sẽ thực hiện quá trình ngược lại DC sang AC để phù hợp với tiêu chuẩn điện dân dụng.

Đây là bước tiến đáng chú ý so với các dòng xe hiện có, vốn chỉ hỗ trợ một chiều (AC → DC). Với khả năng hoạt động hai chiều, Rivian R2 có thể đóng vai trò pin lưu trữ năng lượng khổng lồ trên bánh xe, mở ra tiềm năng tích hợp vào hệ sinh thái điện thông minh (smart grid) trong tương lai.

Trong thư gửi cổ đông quý III, Rivian cho biết: “Công nghệ này có thể giúp khai thác hàng gigawatt-giờ năng lượng lưu trữ từ các phương tiện Rivian, tạo ra một giải pháp lưu trữ điện tiết kiệm chi phí và thân thiện với môi trường”.

Tại thị trường Mỹ, R2 sẽ sử dụng chuẩn sạc NACS của Tesla. Tuy nhiên, khi mở rộng sang châu Âu hãng dự kiến cung cấp phiên bản cổng CCS2, tương thích với hạ tầng sạc phổ biến tại khu vực này.

Hướng đi chiến lược của Rivian

Mặc dù Ford và General Motors (GM) đã sớm giới thiệu các gói phần cứng sạc hai chiều cho các mẫu F-150 Lightning hay Silverado EV, Rivian lại lựa chọn hướng tiếp cận khác biệt là tích hợp toàn bộ công nghệ này vào mô-đun quản lý năng lượng trong xe. Điều này không chỉ giúp giảm chi phí lắp đặt mà còn nâng cao khả năng điều phối điện năng, đồng thời đồng bộ dữ liệu giữa xe, bộ sạc và hệ thống điện gia đình.

Tuy nhiên, để sử dụng tính năng V2H, người dùng vẫn cần trang bị bộ chuyển nguồn và thiết bị kết nối chuyên dụng, có giá vài nghìn USD, tương tự như các gói sản phẩm mà Ford và GM đang cung cấp. Rivian xác nhận sẽ sớm mở bán bộ sạc hai chiều thế hệ mới, không chỉ dành cho R2 mà còn tương thích với các mẫu R1S và R1T – hai dòng SUV và bán tải điện chủ lực hiện nay của hãng.

Điểm nhấn khác nằm ở công nghệ pin thế hệ mới. R2 sẽ sử dụng cell pin 4695 do LG sản xuất, có dung lượng năng lượng cao gấp sáu lần so với loại 2170 đang trang bị trên R1S và R1T. Theo công bố ban đầu, xe có thể đạt tầm hoạt động khoảng 482 km cho mỗi lần sạc, dù Rivian chưa tiết lộ cụ thể dung lượng pin (kWh).

Các cell pin 4695 đầu tiên sẽ được sản xuất ngoài nước Mỹ, song từ năm 2027, Rivian dự kiến đưa toàn bộ quy trình sản xuất về nhà máy mới tại Arizona nhằm đáp ứng yêu cầu của Đạo luật Giảm lạm phát (IRA), qua đó giúp xe đủ điều kiện nhận ưu đãi thuế liên bang.

Về sản xuất, Rivian R2 sẽ được lắp ráp tại nhà máy Normal, Illinois, nơi công ty đang đầu tư dây chuyền riêng cho các dòng xe điện tầm trung. Việc triển khai R2 được xem là bước đi chiến lược giúp hãng mở rộng sang phân khúc xe điện giá vừa phải, cạnh tranh trực tiếp với Tesla Model Y, Hyundai Ioniq 5 và Ford Mustang Mach-E.