Cục Xuất nhập khẩu: Mở rộng cánh cửa hội nhập quốc tế

(Banker.vn) Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) khẳng định vai trò là lực lượng nòng cốt trong tham mưu, điều hành hoạt động xuất nhập khẩu.
  • Cục Xuất nhập khẩu: Doanh nghiệp cần chủ động đa dạng thị trường gạo
  • Cục Xuất nhập khẩu kịp thời hướng dẫn các địa phương cấp C/O
  • Cục Xuất nhập khẩu hướng dẫn triển khai phân quyền, phân cấp trong cấp C/O

Với nhiều cải cách thể chế, thúc đẩy hội nhập và tạo thuận lợi thương mại, Cục Xuất nhập khẩu đã góp phần đưa kim ngạch xuất khẩu đạt kỷ lục mới và duy trì thặng dư thương mại liên tục.

Bản lĩnh vượt khó

Giai đoạn vừa qua chứng kiến bức tranh kinh tế thế giới đầy thách thức: Từ tác động nặng nề của dịch Covid-19, lạm phát cao ở các nước phát triển, xung đột Nga - Ukraine, xung đột Trung Đông, cho tới căng thẳng thương mại Mỹ - Trung và xu hướng bảo hộ mậu dịch gia tăng. Nhu cầu nhập khẩu trên toàn cầu suy giảm, trong khi cạnh tranh xuất khẩu ngày càng khốc liệt, đặc biệt ở nhóm nông sản và thủy sản.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Diễn đàn logistics Việt Nam2024 – hoạt động thường niên do Cục Xuất nhập khẩu - Bộ Công Thương tổchức nhiều năm qua (Ảnh: Cấn Dũng)

Trong bối cảnh đó, Cục Xuất nhập khẩu đã nhanh chóng nhận diện thách thức, chủ động tham mưu cho lãnh đạo Bộ Công Thương nhiều giải pháp kịp thời: Từ tháo gỡ khó khăn trong điều hành, mở rộng thị trường, đến quản lý nhập khẩu và tạo thuận lợi thương mại. Tinh thần chủ động, sáng tạo ấy giúp hoạt động xuất nhập khẩu Việt Nam không chỉ duy trì tăng trưởng mà còn trở thành điểm sáng của nền kinh tế.

Ông Nguyễn Anh Sơn - Bí thư Đảng ủy, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) - cho biết: Nhờ sự phối hợp đồng bộ với các bộ, ngành, địa phương, hiệp hội và doanh nghiệp, xuất nhập khẩu đạt kết quả tích cực. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu tăng từ 545,3 tỷ USD năm 2020 lên 786,9 tỷ USD năm 2024, với mức tăng trưởng bình quân 9,6%/năm. Cán cân thương mại luôn duy trì thặng dư trong giai đoạn vừa qua, khẳng định vị thế và sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam.

Không chỉ tăng về lượng, cơ cấu xuất khẩu cũng có sự chuyển dịch tích cực. Tỷ trọng hàng công nghiệp chế biến chiếm khoảng 85% kim ngạch xuất khẩu, trong khi nhóm nhiên liệu, khoáng sản chỉ còn quanh mức 1%. Số mặt hàng đạt kim ngạch trên 1 tỷ USD tăng từ 32 mặt hàng năm 2020 lên 37 mặt hàng năm 2024. Đặc biệt, năm 2024 có 8 mặt hàng vượt mốc 10 tỷ USD, cho thấy sự đa dạng hóa và nâng cao giá trị sản phẩm.

Cục Xuất nhập khẩu đã đóng góp tích cực vào thành tích xuất nhập khẩuthời gian qua (Ảnh: Cấn Dũng)

Đánh giá về công tác xuất nhập khẩu thời gian qua, trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long, đánh giá, có được kết quả này một phần là nhờ công tác hội nhập quốc tế được khai thác hiệu quả. Các hiệp định thương mại tự do (FTA) trở thành đòn bẩy quan trọng, giúp xuất khẩu phát triển nhanh và bền vững, đồng thời giảm sự phụ thuộc vào một số thị trường truyền thống.

Đồng hành cùng doanh nghiệp

Một dấu ấn quan trọng khác của Cục Xuất nhập khẩu chính là vai trò tiên phong trong xây dựng và hoàn thiện thể chế. Trong nhiệm kỳ vừa qua, Cục đã trình Chính phủ và Bộ Công Thương ban hành 4 nghị định và 54 thông tư liên quan đến lĩnh vực xuất nhập khẩu. Tính đến tháng 6/2025, đã có thêm 7 thông tư được ký ban hành, cùng 2 nghị định trình Chính phủ (1 đã ban hành, 4 đang xây dựng). Các văn bản đều hướng tới minh bạch, ổn định, đơn giản hóa thủ tục, phù hợp cam kết quốc tế.

Song song với thể chế, cải cách thủ tục hành chính được đẩy mạnh. Cục đã chỉ đạo phân cấp 47 trong tổng số 87 nhiệm vụ về xuất nhập khẩu (chiếm 54%) phân cấp về địa phương, đồng thời rà soát, đơn giản hóa 44 thủ tục hành chính trong năm 2025. Nhờ đó, chi phí tuân thủ giảm mạnh từ 1.306 tỷ đồng xuống 882 tỷ đồng, tương đương mức giảm 32,5%. Đây là minh chứng rõ ràng cho nỗ lực kiến tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi, giảm gánh nặng cho doanh nghiệp.

Cục Xuất nhập khẩu tổ chức nhiều sự kiện về xuất xứ hàng hoá thời gian qua. (Ảnh: Minh Trang)

Trong lĩnh vực cấp Giấy chứng nhận xuất xứ (C/O), Cục đã tiên phong áp dụng cơ chế tự chứng nhận, mở rộng cấp điện tử, rút ngắn thời gian và giảm thủ tục. Đồng thời, công tác chống gian lận xuất xứ, hậu kiểm tổ chức và doanh nghiệp xin cấp C/O được tăng cường, bảo đảm uy tín hàng Việt Nam trên thị trường quốc tế. Công tác thông tin, truyền thông cũng được coi trọng. Các ấn phẩm chuyên sâu như Báo cáo Xuất nhập khẩu Việt Nam thường niên, Báo cáo Logistics thường niên, Sổ tay văn bản quy phạm pháp luật, hay Bản tin thị trường nông, lâm, thủy sản hàng tuần đã trở thành nguồn tham khảo quan trọng giúp doanh nghiệp cập nhật kịp thời chính sách, xu hướng và cơ hội thị trường.

Nhìn lại giai đoạn vừa qua, tập thể Cục Xuất nhập khẩu đã thể hiện bản lĩnh, trí tuệ và sự tận tụy. Từ việc tham mưu chiến lược, xây dựng chính sách, cải cách thủ tục đến hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng cơ hội từ các FTA, Cục đã góp phần quan trọng vào thành công chung của hoạt động xuất nhập khẩu Việt Nam.

Giai đoạn tới, Cục Xuất nhập khẩu sẽ tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm: Hội nhập kinh tế quốc tế, đơn giản hóa thủ tục, tái cơ cấu sản xuất công nghiệp, tăng cường công tác thông tin và quản lý thị trường. Đây là nền tảng để xuất nhập khẩu tiếp tục phát triển nhanh, bền vững, đóng góp tích cực vào tăng trưởng GDP, việc làm và đời sống xã hội.

Phương Lan
Theo: Báo Công Thương
    Bài cùng chuyên mục