Hòa Phát (HPG) và Vingroup (VIC) cùng ra quân, thị phần ngành thép sắp thay đổi?

22/12/2025 - 11:154 phút đọc

(Banker.vn) Ngày 19/12, cả Hòa Phát và Vingroup đã khởi công hai dự án thép lớn tại Quảng Ngãi và Hà Tĩnh, đánh dấu tầm nhìn mới của hai tập đoàn trong lĩnh vực luyện kim.

Cú “bắt tay” với Pomina và rủi ro dịch chuyển thị phần

Sáng 19/12, Tập đoàn Vingroup (VIC) đã chính thức khởi công Dự án Nhà máy sản xuất thép Vinmetal Hà Tĩnh với tổng vốn đầu tư gần 80.000 tỷ đồng, quy mô dự án vào khoảng 461ha. Giai đoạn đầu, nhà máy dự kiến đạt công suất 5 triệu tấn thép/năm, đánh dấu bước tiến chiến lược của Vingroup khi mở rộng sang lĩnh vực luyện kim – một mắt xích trọng yếu trong chuỗi cung ứng công nghiệp.

margin: 15px auto;" />

Theo giới thiệu, Vinmetal sẽ tập trung sản xuất các dòng thép dân dụng phục vụ xây dựng, thép cuộn cán nóng (HRC), thép cường độ cao và thép hợp kim đặc chủng, nhằm cung cấp cho các doanh nghiệp trong hệ sinh thái của tập đoàn như Vinhomes, VinFast, VinSpeed. Việc hình thành dự án không chỉ tạo nền tảng vật liệu cho các mảng kinh doanh cốt lõi, mà còn góp phần gia tăng khả năng tự chủ nguồn cung trong dài hạn.

Trước khi khởi động Vinmetal, Vingroup đã phát tín hiệu tham gia sâu hơn vào ngành thép thông qua thỏa thuận hỗ trợ vốn lưu động cho CTCP Pomina (POM) với lãi suất 0% trong tối đa 2 năm. Song song, Vingroup cũng cam kết ưu tiên Pomina làm nhà cung cấp thép cho các dự án trong hệ sinh thái.

Theo báo cáo của Chứng khoán KBSV, Pomina hiện sở hữu dây chuyền sản xuất thép xây dựng công suất khoảng 1,1 triệu tấn/năm và lò cao luyện phôi 1,5 triệu tấn/năm. Tuy nhiên, việc mở rộng nhanh trong giai đoạn thiếu vốn và thiếu kinh nghiệm vận hành đã khiến lò cao của Pomina nhiều lần tạm dừng hoạt động, kéo dài tình trạng thua lỗ kể từ quý II/2022.

KBSV nhận định, sự kết hợp giữa Vingroup và Pomina mang lại lợi ích song phương, Pomina được hỗ trợ về vốn, quản trị và đầu ra; trong khi Vingroup có thể đảm bảo nguồn cung thép ổn định với chi phí cạnh tranh cho các dự án nhà ở và công nghiệp. Nếu kế hoạch bao tiêu sản lượng được thực hiện, Pomina có thể tối ưu công suất, tăng hiệu quả tiêu thụ, trong khi đó Vingroup được giảm đáng kể chi phí đầu vào cho các mảng sản xuất và xây dựng.

Ngoài ra, nếu kế hoạch này được triển khai thành công, nó cũng có thể tạo ra rủi ro dịch chuyển thị phần đối với các nhà sản xuất thép khác, khi Vingroup có khả năng bao tiêu một lượng lớn sản lượng trong nước, hình thành chuỗi khép kín giữa sản xuất – tiêu thụ.

Hiện Pomina có thể sản xuất khoảng 1,5 triệu tấn thép mỗi năm, tương đương gần 15% tổng nhu cầu thép xây dựng trong nước năm 2024. Tuy nhiên, thị phần thực tế của doanh nghiệp mới đạt khoảng 1%, trong khi giá bán bình quân vẫn cao hơn mặt bằng chung khoảng 2%, cho thấy dư địa lớn để cải thiện hiệu quả sản xuất nếu được hỗ trợ về công nghệ và quản trị chi phí.

Hòa Phát vẫn giữ ưu thế

Với vị thế hiện tại, các chuyên gia của KBSV đánh giá tác động của thương vụ Vingroup – Pomina tới Tập đoàn Hòa Phát (HPG) trong ngắn và trung hạn là không đáng kể. Hòa Phát vẫn là doanh nghiệp dẫn đầu mảng thép xây dựng với thị phần khoảng 38%, cùng lợi thế quy mô lớn giúp tối ưu chi phí và duy trì sức cạnh tranh về giá.

Đáng chú ý, Hòa Phát đang chuyển dịch trọng tâm sang thép cuộn cán nóng (HRC) và các sản phẩm thép chất lượng cao phục vụ công nghiệp, hướng tới giảm phụ thuộc vào mảng thép xây dựng truyền thống.

Ngày 19/12 vừa qua, Hòa Phát cũng đã tổ chức Lễ khởi công Dự án Nhà máy Sản xuất Ray và Thép đặc biệt Hòa Phát Dung Quất với tổng vốn đầu tư khoảng 10.000 tỷ đồng. Dự án nằm trong chiến lược sản xuất các dòng thép công nghệ cao của Tập đoàn, sử dụng dây chuyền hiện đại của châu Âu. Dự kiến, Nhà máy sẽ ra sản phẩm ray đường sắt cao tốc, thép hình vào năm 2027, sẵn sàng cung cấp cho các dự án đường sắt trọng điểm.

Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hòa Phát Trần Đình Long cho biết, Tập đoàn tập trung đẩy mạnh sản xuất các dòng thép chất lượng cao, thép đặc biệt, trong đó có thép ray đường sắt tốc độ cao để góp phần làm chủ công nghệ và phát triển ngành công nghiệp đường sắt của Việt Nam trong tương lai gần.

Chính vì vậy, sự xuất hiện của Vinmetal được xem là bổ sung thêm năng lực cung ứng trong chuỗi ngành thép Việt Nam, hơn là tạo ra sự thay đổi đột ngột về cục diện thị phần.