Nợ xấu hình thành giảm, dự phòng được củng cố

Báo cáo mới nhất của Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cho thấy, tổng nợ xấu nội bảng toàn hệ thống ngân hàng trong quý III/2025 đạt khoảng 274 nghìn tỷ đồng, tăng nhẹ so với quý trước. Tuy nhiên, tỷ lệ nợ xấu lại giảm xuống 2,01% so với mức 2,04% của quý II, phản ánh sự cải thiện về chất lượng tín dụng và hiệu quả trong quản trị rủi ro. Diễn biến này còn đáng chú ý hơn khi nợ xấu hình thành ròng (nợ nhóm 2) tiếp tục giảm, chỉ còn khoảng 28 nghìn tỷ đồng, thấp hơn đáng kể so với lượng nợ xấu được xử lý trong kỳ.

Theo nhóm phân tích của VDSC, phần lớn các ngân hàng đã chủ động thu hẹp quy mô xử lý rủi ro xuống còn 21 nghìn tỷ đồng, thấp hơn lượng nợ xấu hình thành ròng, cho thấy quá trình kiểm soát nợ xấu đang đạt kết quả tích cực. Một số ngân hàng như MB có mức tăng nợ xấu mang tính tạm thời, chủ yếu do vướng mắc trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, được dự báo sẽ sớm xử lý trong quý cuối năm. Trong khi đó, VietinBank, Techcombank, ACB và Sacombank tiếp tục duy trì chất lượng tài sản tốt nhờ khả năng thu hồi nợ hiệu quả và bộ đệm dự phòng dày, giúp tỷ lệ bao phủ nợ xấu (LLR) toàn ngành tăng từ 91% lên 96%.

Chứng khoán Yuanta Việt Nam đánh giá, hoạt động thu hồi nợ xấu đang đóng góp đáng kể cho lợi nhuận của nhiều ngân hàng và xu hướng này sẽ còn tiếp diễn trong quý IV/2025. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo rủi ro nợ xấu mới có thể phát sinh nếu tín dụng được mở rộng nhanh, đặc biệt khi nền kinh tế bước vào giai đoạn tăng tốc cuối năm. Dù vậy, điểm sáng là chất lượng tín dụng toàn hệ thống được kỳ vọng sẽ tiếp tục cải thiện nhờ sự phục hồi của thị trường bất động sản, quá trình luật hóa Nghị quyết 42 về xử lý nợ xấu, cùng tiến độ giải ngân đầu tư công ngày càng được đẩy nhanh.

Chất lượng tài sản cải thiện trên diện rộng

Trên thực tế, nhiều ngân hàng đã ghi nhận kết quả tích cực trong kiểm soát nợ xấu. VIB cho biết tỷ lệ nợ xấu giảm xuống còn 2,45% nhờ chính sách tín dụng thận trọng, trong khi ACB duy trì mức 1,09%, thuộc nhóm thấp nhất hệ thống. SHB kiểm soát nợ xấu dưới 2%, ABBank ghi nhận tỷ lệ nợ xấu giảm từ 3,74% xuống 2,63%, còn Nam A Bank cải thiện từ 2,85% xuống 2,73%, đồng thời nâng tỷ lệ bao phủ nợ xấu lên gần 46%. VPBank cũng giảm nợ xấu hợp nhất xuống dưới 3%, trong khi Techcombank duy trì mức thấp 1,16%. Những kết quả này phản ánh xu hướng chung là các ngân hàng đang chuyển trọng tâm từ mở rộng tín dụng sang củng cố chất lượng tài sản.

Theo điều tra của Vụ Dự báo, Thống kê và Ổn định tiền tệ – tài chính (Ngân hàng Nhà nước), tỷ lệ tổ chức tín dụng đánh giá rủi ro khách hàng ở mức “cao” hoặc “khá cao” đã giảm mạnh so với các kỳ trước. Phần lớn ngân hàng dự báo nợ xấu sẽ tiếp tục giảm trong quý IV/2025, trái ngược với cùng kỳ năm ngoái. Song song với đó, lợi nhuận trước thuế toàn ngành cũng được nhận định cải thiện so với quý II và sẽ tiếp tục khởi sắc trong những tháng cuối năm.

Các chuyên gia của Công ty Chứng khoán HSC nhận định, sau giai đoạn chịu tác động từ thị trường trái phiếu doanh nghiệp và tăng trưởng GDP chậm trong năm 2023, ngành ngân hàng đang đi qua giai đoạn củng cố nền tảng. Chất lượng tín dụng, biên lãi ròng (NIM) và thu nhập ngoài lãi đều có dấu hiệu hồi phục, tạo tiền đề cho chu kỳ tăng trưởng mới.

Trong khi đó, tổ chức xếp hạng tín nhiệm VIS Rating cho rằng, tỷ lệ hình thành nợ xấu của hệ thống ngân hàng sẽ tiếp tục giảm trong nửa cuối năm 2025, dẫn đầu là nhóm ngân hàng quốc doanh và các ngân hàng tư nhân quy mô lớn. Agribank là ví dụ điển hình khi tỷ lệ nợ xấu nội bảng đã giảm còn 1,19% và có thể hạ xuống dưới 1% vào cuối năm – mức thấp nhất kể từ năm 2013, đánh dấu bước tiến quan trọng trong quá trình tái cơ cấu.