Nóng dự án đường sắt cao tốc Bắc-Nam: Tháng sau sẽ chốt cơ chế, VinSpeed, Thaco "nín thờ" chờ

22/12/2025 - 09:553 phút đọc

(Banker.vn) Dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam bước vào giai đoạn then chốt khi thời điểm chốt phương án triển khai chỉ còn tính bằng ngày.

Tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2025 và triển khai nhiệm vụ năm 2026 của Bộ Xây dựng sáng 21/12, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có chỉ đạo quan trọng liên quan đến dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam, một trong những công trình hạ tầng quy mô lớn và được quan tâm nhất hiện nay.

margin: 15px auto;" />

Theo Thủ tướng, trong tháng 12/2025, Bộ Xây dựng cần khẩn trương rà soát toàn diện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn, công nghệ và các điều kiện triển khai dự án.

Trên cơ sở đó, đến tháng 1/2026 phải dứt khoát lựa chọn hình thức đầu tư phù hợp, bao gồm đầu tư công, đầu tư tư nhân hoặc hợp tác công – tư (PPP), nhằm sớm tổ chức triển khai dự án trên thực tế.

Trước đó, tuyến đường sắt cao tốc Bắc – Nam với tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 67 tỷ USD đã được chấp thuận chủ trương theo hình thức đầu tư công.

Tuy nhiên, báo cáo trước Quốc hội hồi đầu tháng 12/2025, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết đến nay vẫn chưa có nhà đầu tư nào chính thức đề xuất tham gia triển khai dự án theo phương án này. Thực tế đó cho thấy việc hiện thực hóa chủ trương đầu tư vẫn đang gặp nhiều vướng mắc, đặc biệt là về nguồn lực và cơ chế thực hiện.

Sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân, bức tranh bắt đầu xuất hiện những tín hiệu mới. Một số doanh nghiệp trong nước và liên danh đã bày tỏ mong muốn tham gia dự án theo hướng đầu tư tư nhân hoặc PPP.

Tuy nhiên, theo Bộ Xây dựng, khuôn khổ pháp lý hiện hành, đặc biệt là Nghị quyết 172, chưa có quy định cụ thể cho các hình thức đầu tư ngoài đầu tư công đối với dự án này, đòi hỏi phải tiếp tục nghiên cứu, bổ sung chính sách.

Theo phương án đầu tư tư nhân hoặc PPP, hiện có 6 doanh nghiệp và liên danh đăng ký quan tâm, trong đó đáng chú ý là VinSpeed và THACO. Hai doanh nghiệp này đều bày tỏ mong muốn tham gia dự án theo hình thức đầu tư tư nhân, đồng thời đề xuất phương án tự thu xếp 20% vốn, phần còn lại vay Nhà nước với lãi suất 0% trong thời gian 30 – 35 năm.

Ở chiều ngược lại, Liên danh Mekolor – Great (USA) và Tập đoàn Discovery khẳng định không sử dụng vốn Nhà nước. Tuy nhiên, năng lực tài chính của một số đơn vị vẫn gây nhiều băn khoăn.

Trường hợp Discovery, doanh nghiệp chỉ có khoảng 70 nhân sự và vốn chủ sở hữu ước tính 2.000 – 3.000 tỷ đồng, tương đương chưa tới 0,2% tổng mức đầu tư dự án, khó đáp ứng yêu cầu về năng lực.

Chỉ đạo của Thủ tướng cho thấy quyết tâm đẩy nhanh tiến trình lựa chọn mô hình đầu tư, đồng thời đặt ra yêu cầu rõ ràng về năng lực và tính khả thi, nhằm tránh kéo dài tình trạng “chủ trương có nhưng triển khai chậm” đối với dự án hạ tầng trọng điểm quốc gia này.